Η μη ικανοποιητική ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη οδηγεί σε μακροχρόνιες επιπλοκές με σοβαρότερες αυτές από το καρδιαγγειακό σύστημα

Η 14η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ) από τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO). Επιλέχθηκε γιατί είναι η γενέθλιος ημέρα του Frederick Banding ο οποίος –σε συνεργασία με τον Charles Best- συνέλαβαν την ιδέα που οδήγησε στην ανακάλυψη της ινσουλίνης τον Οκτώβριο του 1921. Η εκστρατεία στοχεύει στην πρόληψη και στην καλύτερη διαχείριση του διαβήτη αλλά και των επιπλοκών που προκαλεί, όπως τα καρδιαγγειακά συμβάματα, μέσω της ενημέρωσης του κοινού όσον αφορά τα αίτια, τα συμπτώματα και τη θεραπεία.

Ο Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας Καρδιά και Διαβήτης της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και Πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Καθηγητής Καρδιολογίας Γεράσιμος Σιάσος σημειώνει: «Στη χώρα μας πάνω από 1 εκατομμύριο άτομα έχουν σακχαρώδη διαβήτη. Οι μισοί δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν  από διαβήτη και έχουν ήδη εγκαταστήσει υποκλινική καρδιαγγειακή νόσο. Τα άτομα με διαβήτη έχουν 2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου. Είναι ιδιαίτερα κρίσιμη η έγκαιρη διάγνωση του διαβήτη και η πρόληψη εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, καθώς το 75% των ατόμων με διαβήτη πεθαίνουν από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια ή ισχαιμικό αγγειακό επεισόδιο. Η Ομάδα Εργασίας για την Καρδιά και Διαβήτη της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας προσπαθεί να οργανώσει Ιατρεία, με τη στενή συνεργασία καρδιολόγων, ενδοκρινολόγων και παθολόγων με εξειδίκευση στο διαβήτη ανά την ελληνική επικράτεια για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή προδιαβήτη».  

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) αποτελεί ένα χρονίως εξελισσόμενο μεταβολικό νόσημα με πολυπαραγοντικό υπόστρωμα που χαρακτηρίζεται από υψηλό σάκχαρο στο αίμα, αντίσταση στην ινσουλίνη και έλλειψη ινσουλίνης. Ταξινομείται αιτιολογικά σε 4 κατηγορίες αλλά δυο είναι οι συχνότερες μορφές του. Ο ΣΔ τύπου 1 όπου δεν παράγεται ινσουλίνη λόγω αυτοάνοσης καταστροφής των β- κυττάρων του παγκρέατος. Εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά και νέους ενήλικες. Ο ΣΔ τύπου 2 όπου υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη και σχετική έλλειψη της. Κύρια αιτία του αποτελεί η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή. Αποτελεί τη συχνότερη μορφή ΣΔ και εμφανίζεται κυρίως σε ενήλικες.

Η μη ικανοποιητική ρύθμιση του ΣΔ οδηγεί σε μακροχρόνιες επιπλοκές (με σοβαρότερες αυτές από το καρδιαγγειακό) οι οποίες είναι:

-η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια που δύναται να οδηγήσει σε τύφλωση,

-η διαβητική νεφροπάθεια που δύναται να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και αιμοκάθαρση

-η περιφερική αγγειοπάθεια και νευροπάθεια που δύναται να οδηγήσουν σε έλκη – λοιμώξεις στα κάτω άκρα (διαβητικό πόδι) και σε ακρωτηριασμό

-Καρδιαγγειακά συμβάματα όπως οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια και ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.

Με απλούς αριθμούς:

537 εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη και 1 στους 11 διαγιγνώσκεται με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2.

Στη χώρα μας νοσούν περισσότεροι από 1 εκατομμύριο άτομα.

Το 50% των ασθενών δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από Διαβήτη.

Τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη έχουν 2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.ygeiamou.gr

Το 84% των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω με ΣΔ πεθαίνουν από καρδιαγγειακά αίτια (οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, ισχαιμικό αγγειακό επεισόδιο).

Όσοι ζουν με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο ή ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό σε σύγκριση με ασθενείς χωρίς διαβήτη.

Περίπου 212.400.000 συνάνθρωποί μας ή το ½ από το σύνολο των ατόμων ηλικίας 20-79 ετών με διαβήτη δεν γνωρίζουν την ασθένειά τους και όλοι αυτοί οι άνθρωποι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

Η Ομάδα Εργασίας για την Καρδιά και Διαβήτη της Ελληνικής Καρδιολογικής εταιρείας, μαζί με την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία και την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία προσπαθεί να οργανώσει Ιατρεία, με τη στενή συνεργασία καρδιολόγων, ενδοκρινολόγων και παθολόγων με εξειδίκευση στο διαβήτη ανά την ελληνική επικράτεια για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή προδιαβήτη. Επίσης, μέσα από διάφορες δράσεις και σε συνεργασία με δημοτικούς και κρατικούς φορείς, προσπαθεί να ενημερώσει το κοινό για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς με προδιάθεση ή νόσηση από διαβήτη. Τα Ιατρεία Καρδιάς και Διαβήτη, εκτός από τη βέλτιστη ρύθμιση της γλυκαιμίας, έχουν ως στόχο τη διάγνωση και αντιμετώπιση των συνοσηροτήτων που προδιαθέτουν σε εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου αλλά και την καλύτερη διαχείριση μετά την εκδήλωσή της.

Παροτρύνει τους ασθενείς αν δεν έχουν διαγνωσθεί με σακχαρώδη διαβήτη, να ελεγχθούν εφόσον:

1. Είναι άτομο υπέρβαρο ή παχύσαρκο (ΔΜΣ ≥25 kg/m 2 ) και αν επιπρόσθετα έχει έναν τουλάχιστον από τους παρακάτω παράγοντες:

-Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ σε συγγενείς 1ου βαθμού (γονείς, αδέλφια, παιδιά)

-Ιστορικό υπέρτασης ή καρδιαγγειακής νόσου

-Ιστορικό δυσλιπιδαιμίας (υψηλά τριγλυκερίδια [>250 mg/dL], χαμηλή HDL <35 mg/dL])

-Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

-Καταστάσεις που σχετίζονται με αντίσταση στην ινσουλίνη (π.χ. μελανίζουσα ακάνθωση)

2. Έχει ιστορικό προδιαβήτη

3. Έχει ιστορικό Σακχαρώδη Διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

4. Είναι άνω των 45 ετών

5. Έχει λοίμωξη από HIV.

Εάν τα αποτελέσματα του προσυμπτωματικού ελέγχου είναι φυσιολογικά, θα πρέπει να επαναλαμβάνονται τουλάχιστον ανά 3ετία, με πιθανό πιο συχνό έλεγχο ανάλογα με τα αρχικά ευρήματα και τους παράγοντες κινδύνου.

Η θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη

Η θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη στηρίζεται αφενός μεν σε αλλαγή του τρόπου ζωής αφετέρου δε σε κατάλληλα φάρμακα. Έχει ως στόχο τη ρύθμιση του μεταβολισμού και του Σακχάρου αίματος ώστε να αποφευχθούν οι επιπλοκές και κυρίως οι καρδιαγγειακές εκδηλώσεις. Η σωστή ρύθμιση του Σακχάρου αίματος μειώνει σημαντικά τις επιπλοκές. Η υγεία της καρδιάς και ο σωστός έλεγχος για την πρώιμη ανίχνευση καρδιαγγειακών επιπλοκών είναι απαραίτητος. Για αυτό:

Ζήσε καλά με τον σακχαρώδη διαβήτη

Απόφυγε τις επιπλοκές

Επισκέψου τον θεράποντα ιατρό και τον καρδιολόγο σου

Ρύθμισε το σάκχαρό σου:

Φρόντισε το σωματικό σου βάρος να είναι ιδανικό

Διάκοψε το κάπνισμα

Θρέψου σωστά

Περπάτα καθημερινά για τουλάχιστον 30 λεπτά

Μέτρα την αρτηριακή σου πίεση και ρύθμισέ την

Έλεγξε τη χοληστερίνη σου

Επισκέψου τον Θεράποντα Ιατρό σου τακτικά

Λάβε τα συνταγογραφούμενα φάρμακα σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες

Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη 2022, στην κοινή προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το σακχαρώδη διαβήτη η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία και η Ομάδα Εργασίας «Καρδιά και Διαβήτης» της ΕΚΕ, σε συνεργασία με την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία και την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, με Περίπτερο που θα στηθεί στον αύλειο χώρο του Ζαππείου, θα ενημερώσουν και ευαισθητοποιήσουν το κοινό για τον Σακχαρώδη Διαβήτη, τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2022, ώρες 09.00-15.00.

Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος παραμένει η κυριότερη αιτία

Ο πλανήτης έχει απολέσει κατά μέσον όρο σχεδόν το 70% των πληθυσμών των άγριων ζώων μέσα σε κάτι παραπάνω από πενήντα χρόνια, αποκαλύπτει η εκτίμηση αναφοράς του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF), που δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα κι επισημαίνει τη στενή σύνδεση της απώλειας βιοποικιλότητας και της κλιματικής αλλαγής.

Μεταξύ του 1970 και του 2018, κατά μέσον όρο το 69% των άγριων ειδών —ψαριών, πτηνών, θηλαστικών, αμφίβιων και ερπετών— χάθηκε, σύμφωνα με την έκθεση για τον Δείκτη Living Planet, εργαλείο αναφοράς που ενημερώνεται κάθε δυο χρόνια από τη WWF.

Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, ειδικά για την ανάπτυξη της γεωργίας, παραμένει η κυριότερη αιτία, αναφέρεται στο κείμενο. Ακολουθούν η υπερεκμετάλλευση και η λαθροθηρία.

Η κλιματική αλλαγή είναι ο τρίτος κυριότερος παράγοντας, όμως ο ρόλος της «μεγεθύνεται πάρα πολύ γρήγορα», προειδοποιεί ο Μάρκο Λαμπερτίνι, ο γενικός διευθυντής της WWF. Ακολουθούν η μόλυνση του αέρα, του νερού και της γης, καθώς και η διασπορά από τον άνθρωπο ειδών-εισβολέων.

Η έκθεση που δημοσιοποιείται σήμερα αποτελεί «κόκκινο συναγερμό για τον πλανήτη και άρα για την ανθρωπότητα», τόνισε ο κ. Λαμπερτίνι κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχωρήθηκε ψηφιακά, «τη στιγμή που αρχίζουμε να κατανοούμε στ’ αλήθεια ότι τα βιώσιμα οικοσυστήματα, η πλούσια βιοποικιλότητα και η σταθερότητα του κλίματος είναι στοιχεία απαραίτητα για να έχουμε μέλλον με ευημερία, ισότητα και μεγαλύτερη ασφάλεια, ιδιαίτερα για τα παιδιά μας και τα δικά τους παιδιά με τη σειρά τους».

Καθώς πλησιάζει η διεθνής σύνοδος COP15 για τη Βιοποικιλότητα (τον Δεκέμβριο στο Μόντρεαλ), «η WWF καλεί τις κυβερνήσεις να αδράξουν αυτή την ύστατη ευκαιρία να υιοθετήσουν φιλόδοξο παγκόσμιο στόχο για να σωθούν τα άγρια είδη», ανάλογη με τη συμφωνία του Παρισιού το 2015 για την κλιματική αλλαγή.

Για να «αντιστραφεί η καμπύλη της απώλειας της βιοποικιλότητας» και για να «αμβλυνθεί» η κλιματική αλλαγή, η έκθεση καλεί να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες προστασίας και αποκατάστασης, η παραγωγή και η κατανάλωση πιο βιώσιμων τροφίμων και η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς της οικονομίας.

Οι αριθμοί είναι «αληθινά τρομακτικοί» στη Λατινική Αμερική, δήλωσε ο Μαρκ Ράιτ, επιστημονικός διευθυντής της WWF, καθώς κατά μέσο όρο καταγράφεται εξαφάνιση του 94% των άγριων ειδών σε αυτή την περιοχή, «πασίγνωστη για τη βιοποικιλότητά της» και «αποφασιστικής σημασίας για τη ρύθμιση του κλίματος».

Η Ευρώπη είδε τον πληθυσμό των άγριων ζώων της να μειώνεται κατά 18% κατά μέσο όρο, όμως «αυτό κρύβει τις πολύ μεγάλες απώλειες βιοποικιλότητας ιστορικά», πριν από την περίοδο που καλύπτεται στην ανάλυση, επισήμανε ο Άντριου Τέρι, διευθυντής προστασίας στη Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου, εταίρου της WWF στην κατάρτιση της έκθεσης.

Στην Αφρική, το κείμενο υπολογίζει πως η απώλεια έφθασε το 66%. «Φρικιαστικό παράδειγμα είναι αυτό του εθνικού πάρκου Καχούζι Μπιέγκα., στη ΛΔ Κονγκό, όπου οι γορίλες των ανατολικών πεδιάδων υπέστησαν μείωση πληθυσμού κατά το 80%», κυρίως εξαιτίας του κυνηγιού, σημείωσε η Άλις Ρουχουέζα, διευθύντρια του τμήματος της WWF για την Αφρική.

Δερματοχελώνες, λύγκες, δελφίνια, κοράλια και βάτραχοι είναι ανάμεσα στα «σύμβολα της βιοποικιλότητας» που απειλούνται περισσότερο, σύμφωνα με την έκθεση.

Ο Living Planet Index (LPI, «Δείκτης του Ζώντος Πλανήτη»), καταπιάνεται με 5.230 είδη και ασπόνδυλα, μοιρασμένα σε 32.000 πληθυσμούς ζώων σε όλο τον κόσμο.

Το 2020, μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature είχε θέσει ωστόσο υπό αμφισβήτηση την αξία αυτού του δείκτη, επισημαίνοντας έπειτα από τη μελέτη 14.000 πληθυσμών σπονδυλωτών μόλις το 1% παρουσίασε ακραία μείωση και ότι εάν αφαιρείτο από την εξίσωση οι υπόλοιποι πληθυσμοί δεν παρουσίαζαν ούτε ανοδική ούτε καθοδική τάση.

Η συνεχής προβολή του μηνύματος της επαπειλούμενης «καταστροφής», επιχειρηματολογούσαν οι συγγραφείς του κειμένου αυτού, μπορεί να οδηγήσει «στην απελπισία, στην άρνηση και στην απραξία», καλώντας να γίνονται πιο εντοπισμένες εκτιμήσεις που θα συμβάλλουν να «προτεραιοποιούνται οι προσπάθειες προστασίας».

Από την πλευρά της, η WWF καλεί «τα πλούσια κράτη να προσφέρουν οικονομική υποστήριξη για την προστασία του περιβάλλοντος».