Μια νέα κοινωνική δομή για χρήστες ουσιών ετοιμάζεται να κατασκευαστεί στον Βοτανικό, στο πλαίσιο πρωτοβουλίας που στόχο έχει την υποστήριξη εξαρτημένων ατόμων, την παροχή υγειονομικής φροντίδας και την αποφόρτιση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας από φαινόμενα ανοιχτής χρήσης.
Ωστόσο, η εξαγγελία αυτής της κίνησης έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, με αιχμή του δόρατος τη γειτονιά της Ακαδημίας Πλάτωνος και ευρύτερα του Κολωνού.
Συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, διαδικτυακές καμπάνιες και ανακοινώσεις από συλλόγους πολιτών σκιαγραφούν το κλίμα στην περιοχή. Οι κάτοικοι μέσω της κίνησης "Ενεργοί Πολίτες Ακαδημίας Πλάτωνος" δηλώνουν ξεκάθαρα την αντίθεσή τους: «Η Ακαδημία Πλάτωνος είναι ήδη μια υποβαθμισμένη περιοχή, εγκαταλελειμμένη από το κράτος. Αντί για ανάπλαση, μας φέρνουν ακόμα ένα πρόβλημα που δεν επιλέξαμε" τονίζει στο "VP" o εκπρόσωπος της ΕΠΑΠ κ.Δημήτρης Κουκουράβας ».
Οι πολίτες φοβούνται ότι η παρουσία της δομής θα επιδεινώσει το αίσθημα ανασφάλειας, θα επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα ζωής, και θα παγιώσει την εικόνα μιας περιοχής-αποθήκης κοινωνικών "προβλημάτων".
Τι προβλέπει η νέα δομή
Η δομή στον Βοτανικό θα περιλαμβάνει κέντρα ημερήσιας φροντίδας, ιατροφαρμακευτική υποστήριξη, ψυχοκοινωνική συμβουλευτική και χώρο ασφαλούς χρήσης υπό ιατρική επίβλεψη. Πρόκειται για μονάδα "μείωσης της βλάβης", όπως αναφέρεται επισήμως, πρότυπο που εφαρμόζεται ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις με θετικά αποτελέσματα στη δημόσια υγεία και τη μείωση της εγκληματικότητας.
Όμως, το επιχείρημα αυτό δεν πείθει τους κατοίκους, οι οποίοι κάνουν λόγο για απουσία διαβούλευσης και επιβολή μιας δομής χωρίς συναίνεση της τοπικής κοινωνίας. «Δεν είμαστε αντίθετοι στη βοήθεια προς τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Είμαστε αντίθετοι στο να γίνουμε για άλλη μια φορά ο "σκουπιδοτενεκές" της Αθήνας», δηλώνουν χαρακτηριστικά.
Μια περιοχή που ζητά ευκαιρία – όχι επιβάρυνση
Η Ακαδημία Πλάτωνος, με το ιστορικό της φορτίο και τον αρχαιολογικό της πλούτο, έχει μείνει για χρόνια εκτός αναπτυξιακών σχεδιασμών. Το πολυσυζητημένο Μουσείο της Πόλης των Αθηνών παραμένει στα χαρτιά, ενώ η καθημερινότητα των κατοίκων χαρακτηρίζεται από ελλιπή καθαριότητα, ελλείψεις σε φωτισμό και δημόσιους χώρους.
«Ζητάμε σχολεία, παιδικές χαρές, χώρους πολιτισμού, όχι κέντρα διαχείρισης εξάρτησης δίπλα από τα σπίτια μας», υποστηρίζουν γονείς και εκπαιδευτικοί. Η αγανάκτηση εντείνεται από το γεγονός ότι η τοποθεσία της δομής επιλέχθηκε χωρίς σαφή κοινωνικό σχεδιασμό, αφήνοντας την εντύπωση μιας πρόχειρης "μεταφοράς του προβλήματος".
Ένα εθνικό πρόβλημα, μια τοπική θυσία;
Η διαχείριση της εξάρτησης είναι ένα σύνθετο κοινωνικό πρόβλημα που απαιτεί σοβαρό σχεδιασμό, επιστημονική προσέγγιση και κοινωνική συναίνεση. Η μεταφορά του προβλήματος από το κέντρο της πόλης σε υποβαθμισμένες περιοχές, χωρίς συνοδευτικές παρεμβάσεις και χωρίς διάλογο, γεννά ανισότητες και εντάσεις.
Το ερώτημα παραμένει: μπορεί η κοινωνική φροντίδα να γίνει αποδεκτή όταν παρουσιάζεται ως επιπλέον βάρος για γειτονιές που ήδη ασφυκτιούν;
Η συζήτηση μόλις ξεκινά – και για την Ακαδημία Πλάτωνος, οι φωνές δεν ζητούν απομόνωση, αλλά συμμετοχή. Όχι άλλη υποβάθμιση, λένε. Θέλουν μέλλον, όχι μόνο διαχείριση του παρόντος.