Γράφει ο Βασίλειος Χαλαστάνης-Δρ Θεολόγος

ΗΛΙΑΣ ΛΙΑΣΚΟΣ: ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ

 1. Σύντομα βιογραφικά στοιχεία

Ο μακαριστός Ηλίας Λιάσκος γεννήθηκε το έτος 1945 στο συνοικισμό των Φουσιανών της Πρασιάς Ευρυτανίας, όπου και απεβίωσε στις 17 Ιουνίου 2016. Ήταν το πέμπτο παιδί από τα έξι που απέκτησε συνολικά ο πατέρας του Γεώργιος Λιάσκος, ο γνωστός Γραμματέας της Πρασιάς από το 1950 έως τις αρχές της δεκαετίας του 1980, με τη μητέρα του Κωνστάντω Ζελενίτσα, κάτοικοι των Φουσιανών και οι δύο.

Έμαθε τα πρώτα γράμματα στο Δημοτικό Σχολείο των Φουσιανών, αλλά δεν συνέχισε τις σπουδές του, γιατί, αναγκάστηκε μετά τον θάνατο της μητέρας του, να έρθει στην Αθήνα το 1957 σε ηλικία δώδεκα ετών και να αρχίσει τον αγώνα της επιβίωσης.

Μαζί με άλλους συγχωριανούς μας βρήκε κατ’ αρχάς καταφύγιο στο σπίτι του αείμνηστου Βασίλη Χαλαστάνη του Κωνσταντίνου, του επονομαζόμενου Κωσταχρήστου, στο Αιγάλεω, το πανδοχείο αγάπης της εποχής εκείνης. Τον επόμενο χρόνο μετακινήθηκε στα Καμίνια του Πειραιά. Μικρό παιδί ήταν τότε, με μικροδουλειές ασχολήθηκε για διάστημα δύο χρόνων περίπου. Η δίψα για μάθηση έτρωγε τα σωθικά του και αναζητούσε τρόπο, για να εγγραφεί στο Γυμνάσιο. Κατόρθωσε να βρει εργασία σε μια φαρμακαποθήκη στο κέντρο των Αθηνών και τα βράδια φοιτούσε στο επτατάξιο τότε Α΄ Εσπερινό Γυμνάσιο στους Αμπελοκήπους. Μετά την αποφοίτησή του έδωσε εξετάσεις και πέτυχε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Η εισαγωγή του Ηλία Λιάσκου στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το ακαδημαϊκό έτος 1965-1966 προκάλεσε τεράστιο αντίκτυπο και είχε ευεργετική επίδραση στις ψυχές πολλών μαθητών από την Πρασιά. Μέχρι τότε κανένας Πρασιώτης δεν είχε φοιτήσει σε πανεπιστημιακή σχολή και ως εκ τούτου η επιτυχία του Η. Λιάσκου έγινε παράδειγμα προς μίμηση, ανοίγοντας το δρόμο σε πολλούς νεότερους να τον ακολουθήσουν και να λάβουν παιδεία ανωτάτου επιπέδου. Εξ άλλου την εποχή εκείνη ο καθηγητής είχε άλλο κύρος μέσα στην κοινωνία συγκριτικά με σήμερα.

Καθ’ όλο το διάστημα των σπουδών του εργαζόταν σκληρά ως καθηγητής-φροντιστής σε διάφορα φροντιστήρια. Για ένα καλοκαίρι μάλιστα, ενδεχομένως το 1970, είχαν ανοίξει φροντιστήριο με τον αείμνηστο καθηγητή μαθηματικών Κωνσταντίνο Χαλαστάνη του Θωμά  στη Γρανίτσα Ευρυτανίας!

Μετά τη στρατιωτική του θητεία ο ευπατρίδης διδάσκαλος Χρήστος Γείτονας τον προσέλαβε ως φιλόλογο στα Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια Κωστέα-Γείτονα, όπου εργάστηκε για μια οκταετία περίπου,  μέχρις ότου το έτος 1980 διορίστηκε στη Μέση Εκπαίδευση, στην οποία παρέμεινε μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Το έτος 1978 νυμφεύτηκε την Ελένη Χαλαστάνη του Γεωργίου, φιλόλογο καθηγήτρια και κάτοικο των Φουσιανών επίσης, με την οποία απέκτησε δύο αγόρια, το Γιώργο και τον Άρη.

 2. Σταδιοδρομία

Είναι πολύ δύσκολο εκ του προχείρου και από μνήμης κάποιος να συμπεριλάβει όλα τα γεγονότα του βίου και να αναπτύξει όλες τις πτυχές της πολυτάλαντης προσωπικότητας του μακαριστού Ηλία Λιάσκου, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε και προσέφερε στο στίβο της ζωής για 60 σχεδόν χρόνια.

α. Ως παιδαγωγός και διδάσκαλος

Υπήρξε πρότυπο διδασκάλου με πλήθος μαθητών να τον επαινούν, να τον αγαπούν και να τον θαυμάζουν. Κατά την παράδοση των διδακτικών αντικειμένων ακολουθούσε την λεγόμενη μαιευτική μέθοδο, την οποία εισήγαγε πρώτος ο φιλόσοφος των Αθηνών Σωκράτης. Με κατάλληλες ερωτήσεις επιδίωκε να προκαλέσει την προσοχή των μαθητών του και με τέχνη να τους φέρει στην κατάλληλη διάθεση να δεχτούν τις νέες γνώσεις. Ως διδάσκαλος είχε το χάρισμα της μεταδοτικότητας και με τη συνεχή και πολυετή επανάληψη εξειδικεύτηκε στην παράδοση των μαθημάτων ιδιαίτερα στο αρχαίο ελληνικό άγνωστο κείμενο και στο αντίστροφο λατινικό, δηλαδή στη μεταφορά του ελληνικού κειμένου στη λατινική γλώσσα! Ως εκ τούτων έγινε περιζήτητος ως φροντιστής φιλόλογος στις περιοχές των βορείων προαστίων.

β. Ως συγγραφέας και αρθρογράφος

Αυτοτελή συγγραφικά έργα δεν εξέδωσε, ωστόσο πολλά άρθρα και συγγραφικές εργασίες του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά του τόπου μας (λ. χ. Απεραντιακά, Ευρυτανικά Χρονικά), σε τόμους με τα Πρακτικά των Συνεδρίων της Πανευρυτανικής Ένωσης και σε μεμονωμένα έργα. Τον διέκρινε, μεταξύ άλλων, η επιμέλεια της ύλης, η βασανιστική εξακρίβωση των γεγονότων, το θάρρος της γνώμης, η αγάπη για την παράδοση, η αφηγηματική προσέγγιση και η αμεσότητα της περιγραφής. (Περί αυτών πρέπει να γίνει μια πιο εμπεριστατωμένη μελέτη).

γ. Ως άνθρωπος

Πολύ απλός και προσηνής, καταδεχτικός και ευγενέστατος,  διακριτικός και καλοπροαίρετος, φιλεύσπλαχνος και συμπονετικός ήταν αγαπητός ο Ηλίας σε όλους. Συνέδραμε υλικά και ψυχικά κάθε άνθρωπο που βρισκόταν σε δυσκολία, ως άλλος Παντελεήμων. Το σπίτι του ήταν πάντα ανοικτό σε συμπατριώτες που έφθαναν στην Αθήνα για διάφορους λόγους. Παρείχε στέγη, διατροφή, φιλοξενία, περιποίηση, χρήματα και με τις πολλές του γνωριμίες στον πολιτικό, ιατρικό και πνευματικό κόσμο των Αθηνών προσπαθούσε να δώσει τις κατάλληλες λύσεις. Ουδέποτε τον άκουσε κανείς να γογγύζει για τη φιλοξενία εδώ στην Αθήνα ή στο σπίτι του στα Φουσιανά. Το αντίθετο ελάμβανε μεγάλη χαρά προσφέροντας αγάπη προς τους συνανθρώπους μας.

δ. Ο Η. Λιάσκος στην ιδιωτική του ζωή

Υπήρξε άριστος οικογενειάρχης εργαζόμενος σκληρά, για να εξασφαλίσει τα απαραίτητα αγαθά για την ευτυχία της συζύγου και των τέκνων του. Εργάστηκε με ζήλο, για τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής του και το λόγο αυτό μετέβη ως εκπαιδευτικός στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας για πέντε περίπου έτη. Αγωνιούσε για την ορθή και καλή διαπαιδαγώγηση των παιδιών του και πράγματι τα κατάφερε κατά τον καλύτερο τρόπο, αφού ο πρώτος γιος του Γιώργος αναδείχτηκε πτυχιούχος της Γερμανικής Φιλολογίας από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ο Άρης πτυχιούχος Ηλεκτρολόγος-Ηλεκτρονικός του Δημοκρίτειου Πολυτεχνείου Ξάνθης.

Είχε καλή ποιότητα ζωής, ήταν οπαδός της υγιεινής διατροφής, γυμναζόταν καθημερινά, ήταν περιπατητής των βουνών και της εξοχής στο χωριό μας, εκτελούσε αγροτικές εργασίες και γενικά επιδίωκε να παίρνει ό,τι η γη μπορεί να μας δώσει αγνό δίχως τη βλαπτική επέμβαση του ανθρώπου.

ε. Κοινωνική και πολιτική δράση

Από την εφηβική του ηλικία ακόμη οργανώθηκε στο νεανικό κίνημα των Λαμπράκηδων και πήρε μέρος σε μαζικές συγκεντρώσεις και συλλαλητήρια των αρχών της δεκαετίας του 1960. Οπαδός του Γεωργίου Παπανδρέου, του επονομαζόμενου Γέρου της Δημοκρατίας, παρέμεινε πιστός στις πολιτικές του πεποιθήσεις και τις κοινωνικές του απόψεις και συνέβαλε με τις αστείρευτες δυνάμεις του για τη λεγόμενη αλλαγή του πολιτικού σκηνικού ενταγμένος στο ΠΑΣΟΚ υπό την ηγεσία του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο προσεκτικός ερευνητής αναδιφώντας εφημερίδες των δεκαετιών του 1960 και 1970 θα διακρίνει τον Ηλία Λιάσκο να πορεύεται κρατώντας πλακάτ και πανό στις κεντρικές λεωφόρους των Αθηνών διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες εργασίες στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Ήταν βαθιά συνειδητοποιημένος στα πολιτικά του πιστεύω, ενεργός και δραστήριος πολίτης, ακούραστος μαχητής για την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη. Αρκετές φορές είχε δεχτεί από το μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ προτάσεις να διοριστεί Νομάρχης ή να λάβει υψηλή θέση καθηκόντων στο Υπουργείο Παιδείας, αλλά αρνήθηκε για ιδεολογικούς λόγους!

στ. Ως φιλόπατρις

Ως μέλος των πολιτιστικών συλλόγων της ιδιαίτερης πατρίδας μας της Ευρυτανίας προσέφερε διαρκώς υλικά και πνευματικά. Είχε χρηματίσει Πρόεδρος του Συλλόγου των Απανταχού Πρασιωτών και μέλος του χορευτικού των Πρασιωτών και πρωτοχορευτής του. Εργάστηκε για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στα χωριά μας. Έκτισε σπίτι στο χωριό, προτίμησε την πατρική γη από άλλα παραθαλάσσια μέρη της χώρας μας. Αγαπούσε υπέρμετρα το χωριό μας, στο οποίο έμελλε, δυστυχώς, να βρει ακαριαίο θάνατο πέφτοντας από μικρό δένδρο στην αυλή του σπιτιού του στα Φουσιανά. Στον τόπο που ήλθε στη ζωή τον βρήκε και ο θάνατος!

 3. Επίλογος

Η αδόκητος εκδημία του επ’ αδελφή γαμβρού, συγχωριανού και γείτονα, μακαριστού Ηλία Λιάσκου σκόρπισε βαθύτατη λύπη στις ψυχές όλων μας. Ο σεμνός, ευγενής, έντιμος, απέριττος άνθρωπος,  συγκροτημένος επιστήμονας, άοκνος εργάτης του πνεύματος, ενεργός συμπατριώτης και Πρόεδρος της «Πανευρυτανικής Ενώσεως» δεν βρίσκεται πλέον ανάμεσά μας. Ο θάνατός του δεν στερεί από την οικογένειά του τον καλό σύζυγο και προστάτη και από τον περίγυρό μας έναν εκλεκτό συγγενή, αλλά και από την Ευρυτανία έναν έγκριτο και δραστήριο πολίτη κατά τη σημερινή μάλιστα εποχή της κρίσεως των αξιών και των παραδόσεων, αφήνοντας δυσαναπλήρωτο κενό πίσω του.

Ευχόμαστε εκ βάθους καρδίας ο Δημιουργός και Ζωντανός Θεός να τον αναπαύσει στην αιώνια αγκαλιά του!

Αιωνία του η μνήμη.

Ως φόρος τιμής στον αδικοχαμένο συμπατριώτη μας καθηγητή Ηλία Λιάσκο που αύριο κλείνει ένα χρόνο απο την ημέρα που έφυγε απο κοντά μας,αλλά και σε όσους δεν τον γνώρισαν απο κοντά ,παρακάτω, μέσα απο τον επικήδιο λόγο που εκφωνήθηκε από τον ανιψιό του Κ.Ζαχάκη πέρυσι στην κηδεία του,θα βρείτε ένα σύντομο αφιέρωμα για την ζωή και το έργο του σπουδαίου Ευρυτάνα.

"..Σταυραετέ των Αγράφων,

Παρασκευή το λιόγερμα διάλεξε ο Θεός να σε πάρει μαζί του. Κλαίνε, μοιρολογάνε τα πουλιά. Τα έλατα και τα πλατάνια λύγισαν και έσκυψαν να θρηνήσουν τον άδικο θάνατο σου. Παρασκευή. Μεγάλη Παρασκευή για όλη την Ευρυτανία. Έφυγες απρόσμενα.

Ένα από τα πιο λαμπρά και γεμάτα ήθος παιδιά που γέννησε η πονεμένη μάνα Ευρυτανία δεν είναι πια κοντά μας.

Γεννήθηκες στις 10 Ιουνίου του 1945 στα «Βρανάδια» της Πρασιάς από δύο έντιμους, προκομμένους γονείς. Τα πρώτα σου γράμματα τα έμαθες στο Δημοτικό των Φουσιανών και αργότερα έφυγες για την Αθήνα. Σπούδαζες και παράλληλα δούλευες τα βράδια γιατί τα χρόνια ήταν δύσκολα.

Έδωσες εξετάσεις στο Γυμνάσιο και Λύκειο και πέρασες με άριστα. Αργότερα έφυγες και τελείωσες φιλόλογος στο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Αμέσως ξεχώρισες για το ανήσυχο πνεύμα σου. Εργάσθηκες στα Γυμνάσια και Λύκεια των Αθηνών και όχι μόνο. Ξενιτεύτηκες, αποσπασμένος καθηγητής για κάποια χρόνια στη Γερμανία και έπειτα επέστρεψες στην Αθήνα.

Μ ε το ξεχωριστό και πρωτοποριακό τρόπο διδασκαλίας σου έριχνες άπλετο φώς στα Ελληνόπουλα. Δίδασκες ήθος, τιμιότητα. Ασχολιόσουν με τα προβλήματα του κάθε χωριού σε όλη την αγαπημένη σου πατρίδα την Ευρυτανία. Πραγματοποιούσες δημοκρατικές συνελεύσεις, έκανες εράνους για να φτιαχτούν εκκλησίες. Ήσουν μπροστάρης για να γίνουν πλατείες, να ανοιχθούν δρόμοι για να περνάμε εμείς οι νεότεροι. Μίλαγες σε αμφιθέατρα, σε συνεδριακά κέντρα της Ευρυτανίας και όλης της Ελλάδας.

Σταυραετέ των Αγράφων, εσύ μαζί με τον καθηγητή Κωστέα  Γείτονα και τον δάσκαλο Λάμπρο Μπαλτά το 1975 έφερες ενδύματα και βιβλία στα σχολεία της Πρασιάς για να μορφωθούν τα παιδιά. Εσύ πρωτοστάτησες το 2000 και έφερες τους «Γιατρούς του Κόσμου στο Γυμνάσιο και Λύκειο Ραπτοπούλου για να εξετασθούν ιατρικά τα παιδιά

Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς;;

Πρασιώτες και Ευρυτάνες, αλήθεια ποιος ήταν ο Ηλίας Λιάσκος; Την απάντηση θα την δώσετε εσείς  και ο ιστορικός του μέλλοντος. Στα μάτια σου είδαμε τον Χριστό.

Σήμερα το τοπίο άλλαξε. Η Ευρυτανία κλαίει το δικό της παιδί. Η Πρασιά ορφάνεψε.

Η πολυαγαπημένη σου γυναίκα Ελένη και τα δυο εξαιρετικά σου παιδιά, Γιώργος και Άρης στάθηκαν με αγάπη και στοργή στο πλάι σου όλα αυτά τα χρόνια.

Πατέρα δεν γνώρισα. Πατέρα είχα εσένα και μαζί και νονό γιατί με βάπτισες στην Παναγία την Σπηλιώτισσα. Το ήθος σου και η τιμιότητα σου δίδαγμα για εμάς όλους τους Ευρυτάνες.

Απόψε πέρασες στην αγκαλιά της Παναγίας ως ένας από τους μεγαλύτερους ευεργέτες της Ευρυτανίας.

                                                                                     Καλό ταξίδι Ηλία μας