Τα «αιώνια» απωθημένα!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Μπορεί τα μνημονιακά πρέπει που γονάτισαν την χώρα, κατέστρεψαν όνειρα γενιών και ιδιαίτερα των νέων, να αποκτούν “ευρωζωνικό” κέλυφος αλλά ο πόθος των πολιτών και της κοινωνίας για αλήθεια και ακριβοδίκαιο καταλογισμό ευθυνών παραμένει ανεκπλήρωτος.
Μία “ατελείωτη διαχείριση απωθημένων” συσκοτίζει τον ορίζοντα. Απωθούν επιθυμίες, στόχους, πλευρές των βιωμάτων ζωής στο υποσυνείδητο και συσσωρεύουν αισθήματα καταπίεσης. Τώρα το άγχος για το στίγμα όσων είναι αθώοι και ο φόβος των ενόχων να μην αποκαλυφθούν, η διαδικαστική «σπουδή» της κυβέρνησης να μην χάσει χρόνο για να “δικαιώσει” επιλογές στο δίπτυχο: “τέλος” τα μνημόνια και “τσάκισμα” της διαπλοκής, “τυφλώνουν” τους θεατές για τα διαδραματιζόμενα επί σκηνής. Αλλά ότι μετατοπίζεται στο υποσυνείδητο δεν παύει να επηρεάζει. Έως τώρα αύξανε την απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών και ήταν θερμοκήπιο ακραίων μορφωμάτων. Τώρα τι τάσεις ή κύματα μπορεί να ενισχύσει μένει να εξακριβωθεί αφού οι διεργασίες δεν είναι στιγμιαίες και η εγκατάσταση τους γίνεται στην εξέλιξή τους. Ο μέσος πολίτης, που πάλευε και παλεύει για το καλό της οικογένειας του, σήμερα αντιλαμβάνεται ότι η “ ευρυχωρία του καλού” είναι ασφυκτικά περιορισμένη έως ανύπαρκτη, ενώ όλο και περισσότερο προσχωρεί στην άποψη που ακούγεται ότι “αυτή η χώρα δεν είναι χώρα να ζεί κανείς» και παροτρύνει τα παιδιά του να φύγουν.
Γιατί το ξεκαθάρισμα λογαριασμών στο πολιτικό πεδίο, η εξαχρείωση αντιπαραθετικού λόγου σπάνε φτερά και υποτάσσουν τα πάντα σε ένα πόλεμο που μοιάζει με την σύγκρουση “συμμοριών” παλιών ταινιών. Έτσι μεταφέρεται ανάλογα με το δοκούν: η δικαιοσύνη στην πολιτική και το αντίστροφο αναδεικνύοντας το πρόβλημα σεβασμού και τήρησης των τυπικά οριοθετημένων κανόνων και του Συντάγματος. Τα “πάμπερς” του ´89 “τεκμηρίωναν” - σήμερα είναι “σκευωρία”, όταν ψηφίζουμε για τους προστατευόμενους μάρτυρες “δίνουμε” χτύπημα στην διαφθορά - τώρα είναι “κουκουλοφόροι”, όταν “κρίνονται” αποφάσεις της δικαιοσύνης για άλλα θέματα είναι “παρέμβαση” - τώρα είναι “δικαίωμα”. Τελικά ότι “καθοδηγούμε” είναι καλό, ότι δεν θυμόμαστε καλύτερο, ότι επιτρέπει την υποκριτική γίνεται άριστο. Πάντα με προσήλωση στην σωστή λειτουργία και συμπεριφορά στους θεσμούς έστω κι αν τα ουσιαστικά τα πετάμε στα αζήτητα. Ο σαστισμένος πολίτης από τις υποχρεώσεις γυρίζει διακόπτη πλέον με τέτοιες δηλώσεις. Όταν μάλιστα αυτά συμβαίνουν σε κομβικές χρονικές στιγμές ή γεγονότα εμβέλειας ο πολίτης νοιώθει και πάλι να φεύγει από τα “χέρια” του το πεπρωμένο. Το απωθημένο της κοινωνίας όμως “φυγείν αδύνατο” για ένα πολιτικό σύστημα παλιό και διαλυμένο παρά την φαινομενικά ανθεκτική βιτρίνα.
Και βέβαια ο καθένας μπορεί να ονειρεύεται ότι ζεί “κάποιον” άλλο, ορισμένοι τον Ανδρέα Παπανδρέου, άλλοι τον Λόρδο Denning, αρκετοί αναζητούν τον καλύτερο τύπο από τις τέσσερις προσωπικότητες του Ιπποκράτη για την εξυγίανση στην χώρα. Άντε με πολύχρωμη αρθρογραφία επί του “νέου” σκανδάλου, “αριστερά” και “δεξιά” σοφίσματα για “στρατοπέδευση” και βαρειά δόση επιβολής εκδοχών με «τηλεκαταναλωτισμό». Οι σκέψεις, τα γιατί και πώς διογκώνονται τούτες τις μέρες. Δύσκολο το ζύγισμα παρά το ότι αποκτήσαμε δύναμη συνήθειας προς τα εύκολα: ανθρώπους, σχέσεις, επιλογές εδώ και δύο δεκαετίες τουλάχιστον. Σύνθετα ή απλά, δεν έχει “σημασία” σε ένα τόπο που τα ανεκπλήρωτα δεν διεκδικούνται και οι εμμονές γίνονται εποχικές πραγματικότητες. Εμποδίζουν, θλίβουν, διακόπτουν γιατί η “αυτάρκεια της ανεπάρκειας”, της “επιτυχούς αποτυχίας” των «παικτών» στο δημόσιο πεδίο είναι η προφανής δειλία να προχωρήσουν σε πραγματική διάκριση μεταξύ προόδου και οπισθοδρόμησης, να εγγυηθούν πορεία, να δεσμευτούν σε όραμα χειραφέτησης. Και όταν εκτός από τον λογαριασμό (εφορία, ανεργία κά) των νοικοκυριών υπάρχει και η αιθαλομίχλη, το πεπρωμένο της μετανάστευσης «φυγείν αδύνατον» για τους νέους. Όμως πέρα από αυτά τα “δεινά” η αίσθηση είναι ότι πλησιάζει η ώρα επιστροφής όχι μόνο των νέων αλλά και της συμμετοχής στην πολιτική μέσα από διαφορετικές μορφές και καινούρια σχήματα των σκεπτόμενων και χειραφετημένων πολιτών από ξεφτισμένους μύθους, ήθη και απωθημένα!
Το καρναβάλι του χωριού μου..
Γράφει η Χαρά-Χαρίκλεια Βλαχάκη
Όσο πλησίαζαν οι αποκριές άρχιζαν και οι προετοιμασίες από την ομάδα που θα ντυνόταν μασκαράδες.....τότε δεν υπήρχαν περούκες, έτοιμες μάσκες και στολές... οι ενδιαφερόμενοι έπρεπε να κάνουν κουμάντο για τα απαραίτητα υλικά που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν και το κυριότερο ήταν τα χαρτόκουτα.....
Κόβανε τις χαρτόκουτες τις βάφανε με κάρβουνα και ξυλομπογιές και έφτιαχναν τις προσωπίδες (μάσκες)......για τον αρχηγό του καρναβαλιού τον Αράπη χρειαζόταν οπωσδήποτε μαύρο γουρουνοτόμαρο, το κάνανε σε σχήμα κώνου βάζανε μια μεγάλη μύτη και γύρω-γύρω από τα μάτια το έβαφαν κατακόκκινο ...σκέτος βρυκόλακας ...
Ο Αράπης έπρεπε να ήταν νέος, δυνατός και άτομο αντοχής...κουβαλούσε δέκα- είκοσι κιλά κύπρους και κουδούνια δεμένα στην μέση του και στο χέρι μια χαντζάρα....μια εβδομάδα έκανε να σηκωθεί από το κρεβάτι μετά το καρναβάλι από την μέση του...... Εκτός από τον αρχηγό απαραίτητο ήταν το νιόγαμπρο ζευγάρι, ο παπάς που αντί για θυμιατό είχε ένα κονσερβοκούτι δεμένο με σύρμα και για λιβάνι έβαζε ρετσίνι ...ο γιατρός, οι χωροφύλακες, οι συμπεθέρες, ο παππούλης και η βάβω με το σακούλι γεμάτο στάχτη που και αυτή είχε ξεποδάριασμα με το να κυνηγάει τα παιδιά με την στάχτη.....
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου πιο πολύ χαιρόμασταν το καρναβάλι παρά το Πάσχα ή άλλες γιορτές.......γιατί είχε θέαμα, πολύ σπάνιο για την εποχή μας.
Από νωρίς το πρωί τα άτομα που θα έπαιρναν μέρος μαζευότανε στο κατώι της γιαγιάς μου και άρχιζαν την ετοιμασία ...με τα λίγα υλικά που διέθεταν κατάφερναν μεγάλο και θαυμάσιο αποτέλεσμα ... μόλις ήταν έτοιμοι περνούσαν αθόρυβα άκρη -άκρη το χωριό με προορισμό την ραχούλα απέναντι από την εκκλησία περιμένοντας κρυμμένοι να τελειώσει η λειτουργία..... Τα παιδιά δεν τα χωρούσε ο τόπος, τρέχανε στο προαύλιο της εκκλησίας προσπαθώντας να τους δουν.....ο Αράπης ανάδευε λίγο τα κουδούνια του για να ακούσουν τα παιδιά δηλώνοντας έτσι την παρουσία τους.....
Μόλις τελείωνε η θεία λειτουργία και βλέπανε τον κόσμο να βγαίνει από την εκκλησία, ο Αράπης άρχιζε να συντονίζει την ομάδα του καρναβαλιού ....μπροστά αυτός χοροπηδώντας και χτυπώντας τους κύπρους που αντιλαλούσαν σε όλο το χωριό και όχι μόνο και από πίσω ακολουθούσε το νιόπαντρο ζευγάρι και μετά οι υπόλοιποι.....
Δεν βρίσκω τα κατάλληλα λόγια να περιγράψω τα συναισθήματα που ένιωθα εγώ και πιθανόν τα πιο πολλά παιδιά ...αγωνία, λαχτάρα, φόβος, ευχαρίστηση, ανατριχίλα, δέος .....η αδρεναλίνη χτυπούσε κόκκινο...... ειδικά όταν έβλεπες την τρομακτική προσωπίδα του Αράπη.Ευτυχώς είχαμε και έναν βιολιτζή και έναν κιθαρίστα που συνόδευαν πάντα το καρναβάλι μας. Στο προαύλιο του σχολείου δίπλα από την εκκλησία άρχιζε το γλέντι.... όλοι οι μαχαλάδες ήταν παρόν.....τα νιόγαμπρα και οι συμπεθέρες χόρευαν, ο παπάς θυμιάτιζε, ο γιατρός άρχιζε να εξετάζει τους χωριανούς γράφοντας σε ένα χαρτάκι μια συνταγή που είχε πάνω και το αντίτιμο της επίσκεψης, ο δήθεν ασθενής του έδινε χαρτζιλίκι.
Επίσης χαρτζιλίκι κερνούσαν και την νύφη και ότι χρήματα βγάζανε τα μοιραζόντουσαν όλοι μαζί.Κάποιοι χωριανοί έκαναν πως έκλεβαν την νύφη και τους κυνηγούσαν οι χωροφύλακες και πολλά άλλα πειράγματα που έκαναν για να διασκεδάσουν το κόσμο..... Μετά το γλέντι που γινόταν στο προαύλιο του σχολείου οι μασκαράδες πηγαίνανε από σπίτι σε σπίτι, πάντα μπροστά ο Αράπης έμπαινε στο σπίτι της νοικοκυράς και χτύπαγε με την χαντζάρα την γωνιά του σπιτιού απειλώντας τάχα πώς αν η νοικοκυρά δεν τους φιλέψει κάτι θα σπάσει την γωνιά .....η νοικοκυρά είχε προνοήσει και πάντα είχε το κέρασμα.......
Τα περισσότερα παιδιά (αγόρια) τους ακολουθούσαν μήπως και καταλάβουν τα πρόσωπα που ήταν κρυμμένα κάτω από τις μάσκες ..άδικος κόπος γιατί σε κάποια έμπιστα σπίτια που δεν είχαν παιδιά τρώγανε κάτι και κάνανε αλλαγές για να τα μπερδεύουν.. άλλα έτρεχαν πίσω τους για να πειράζουν την βάβω να τα κυνηγάει με την στάχτη, αυτή σε κάθε σπίτι ξαναγέμιζε το σακούλι της ..
Ακόμα και στις μέρες μας αυτό το έθιμο συνεχίζεται στο χωριό μας και οι χωριανοί που κατέβηκαν Αγρίνιο το κάνουν και εκεί με μεγάλη επιτυχία διατηρώντας την παράδοση του χωριού μας ......
ΚΑΛΕΣ ΑΠΟΚΡΙΕΣ
Εν ονόματι της «γεωμετρίας του τετραγωνικού»!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Μετά την μάχη του Καντές (1274 π.Χ., 14η δυναστεία) οι Φαραώ της Αιγύπτου και οι ηγεμόνες των Χετταίων συμφώνησαν μία από τις πρώτες διεθνείς συνθήκες ειρήνης, που επιβιώνει μέχρι τώρα. Στη συνθήκη αυτή, ανάλογα έπρατταν και οι Ελληνικές πόλεις -κράτη, με αντιπροσώπους διαπραγματεύονταν ζητήματα πολέμου και ειρήνης, εμπορικές συνεργασίες ενώ τοποθετούσαν και εκπροσώπους (διπλωμάτες), έτσι γεννήθηκε η διπλωματία. Στον ίδιο τόπο τώρα αναζητείται η ικανότητα -η τέχνη της διπλωματίας- στο σύγχρονο πολυμέτωπο πεδίο προβλημάτων.
Πριν αρχίσει η διαπραγμάτευση για το Σκοπιανό και επί των προκαταρτικών (δηλ. των πρώτων επαφών για τον ορισμό ατζέντας, μεθοδολογίας κ.α. που τα σύγχρονα εγχειρίδια για τις τεχνικές κωδικοποιούν) στήθηκε «πανηγύρι» για «ανεύθυνους, αναξιόπιστους, επικίνδυνους, τυχοδιώκτες, πατριδοκάπηλους, εθνομηδενιστές» και τόσα άλλα από το τσουβάλι του «πολιτικού μας πολιτισμού». Επίμαχο θέμα γιατί «δεν ενημερώθηκαν τα κόμματα» ή γιατί «δεν έγινε σύσκεψη αρχηγών» για την διαμόρφωση λένε οι μεν ή την επιβεβαίωση του πλαισίου του ´92 οι δε, του Veto οι άλλοι και συνεχίζεται η ρητορική των επιθέτων. Επί της ουσίας υπεκφυγή κάτω από αόριστες γενικότητες.
Την μέρα του συλλαλητηρίου σε ένα στέκι άναψε η συζήτηση. Ανέπτυσσε ο Δημήτρης την θέση ότι χρειάζεται μία ακολουθία: ιστορία, εθνότητα, γλώσσα, όνομα. Ρωτούσε ο Γιάννης (37άρης της «κινηματο-αλλαγής) για τον «διεθνισμό και την “σκέτη” χρήση του «Μακεδονία», επιχειρηματολογούσε για την “βαλβίδα που άνοιξε” και προδίκαζε το άσχημο τέλος της κυβέρνησης. Ο ίδιος “τα ‘ριχνε” στον Σημίτη, τον Σταύρο κλπ για το πως από το «η Μακεδονία είναι η ψυχή μας» του Ανδρέα «πήγανε» στην σύνθετη ονομασία. Απτόητος όμως απευθύνονταν στο Δημήτρη αν και ποιό όνομα θα δέχονταν για να πάρει ευθεία απάντηση: με την προϋπόθεση ότι τα τρία που συνιστούν την παραχάραξη θα λύνονταν -κάτι που δεν το βλέπω, όταν στην ψευδομακεδονική ιστορία όχι μόνο μεγάλωσαν γενιές αλλά στηρίζεται και η όποια συνοχή τους- ίσως να δεχόμουν το Σλαβομακεδόνες. Στην συνέχεια και μετά τα Νατοϊκά, τα ευρωπαϊκά και το Αιγαίο στο ερώτημα “γιατί δεν πήγε στην συγκέντρωση” με λεπτό χιούμορ -που αργότερα όταν με το φακό τα ρεπορτάζ μετέδιδαν δηλώσεις περί 14 ατόμων στο τετραγωνικό, κατάλαβα- του γιατρού, το: «δεν μπορώ τον συνωστισμό». Δίπλα μια παρέα φοιτητών παρακολουθούσε τον διάλογο, ο Νίκος που το αντιλήφθηκε τους άνοιξε πόρτα με το «εσείς τι λέτε;». Ο Θοδωρής του είπε «δεν είναι ζήτημα αριστεράς ή δεξιάς» δηλαδή; ρωτάει ο Νίκος για να πάρει το λόγο ο Κωστής, φοιτητής του Πολυτεχνείου: «είναι θέμα χαρακτήρα και εικόνας της χώρας, το όνομα τα διαπερνά και τα δύο, γιατί χωρίς αυτά δεν πας πουθενά σήμερα ως πρόσωπο, ως ομάδα, ως χώρα».
Μπορεί λοιπόν ο καυγάς για το μέγεθος ή το ετερόκλητο ή τα αντισυστημικά ή τα αντικυβερνητικά του συλλαλητηρίου κα. να κρατούν όπως και τα «αντί» ή να συσχετίζονται. Οι εξελίξεις κρίνονται με αφετηρία την πρόταση - πακέτο της κυβέρνησης, τις συγκεκριμένες θέσεις των κομμάτων και την αντίδραση των Σκοπίων. Τώρα μπαίνουμε στην διαπραγμάτευση με διακύβευμα την λύση (και ποιάς) ή αδιεξόδου (και εξαιτίας ποιού) και πλέον δεν έχει περιθώριο καμμιά πλευρά. Είναι προφανές ότι και η διαδικασία έχει ουσία γιατί επιδρά στο «συλλογικό υποσυνείδητο» -ειδικά σε δύσκολα και πολύπλοκα θέματα- και είναι λάθος όσων την «υποτιμούν». Τώρα ανάμεσα στην αναταραχή των χρηματιστηρίων και τα σκάνδαλα, τρέχει το θέμα και η επικαιρότητα. Η φράση του πρώην Υπουργού Γ. Ραγκούση: «καμμιά πολιτική συγκάλυψη ενόχου, καμμιά πολιτική δολοφονία αθώου» δείχνει το μέτρο. Η έκδοση «κρίσης» πριν δημοσιοποιηθεί η δικογραφία και ολοκληρωθεί η έρευνα για δημιουργία συσπείρωσης με φανατισμό, ακραία πόλωση, δεν πρόκειται να αποτελέσει όχημα ασπίδας κανενός, «κατήγορου ή κατηγορούμενου», στο έδαφος μιας χώρας που υποφέρει. Το ζητούμενο όμως σε όλα και από όλους -πρωτίστως από τους πολίτες που επιζητούν την αντικειμενική και επωφελή διαχείριση τέτοιων υποθέσεων- είναι η σοβαρή και γεωμετρική πράξη και όχι ο «παλαιολιθικός κομματικός τετραγωνισμός της λογικής» εν ονόματι της «γεωμετρίας του τετραγώνου»!
Αλαλούμ!..
Γράφει ο Αλέξανδρος Χουλιαράς
Δεν ήθελα να ασχοληθώ άλλο με την γραικοελληνο-σλαβική υπόθεση. Όμως το γενικό αλαλούμ δεν με αφήνει να ησυχάσω. Έτσι θα βγάλω την οργή μου για άλλη μια φορά.
Η ιδεοληψία των λαών είναι ακατανίκητη. Αυτήν την περίοδο συγκρούονται δυο εθνικές ιδεοληψίες. Θα νικήσει όποιος έχει την υποστήριξη των ιεράκων της Παγκόσμιας Εξουσίας. Παίζοντας ΠΡΟΠΟ –που ποτέ δεν έπαιξα στη ζωή μου- στο ματς Σλαβοσκοπιανοί – Ελληνογραικοί γράψτε ένα. Ο διαιτητής είναι φιλοσκοπιανός του κιαρατά και μεις κράζουμε: “Βουντού βουντού και μια καρφίτσα μαύρη στον π@@τσο μας εκάθησαν μία ντουζίνα Σλάβοι”.
Πριν είκοσι πέντε χρόνια οι Σκοπιανοί μας ξεβράκωσαν δεξιοχριστοδουλικώς, ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να ολοκληρώσουν το έργο τους. Τώρα «….ελεύθερα πιασίματα!» τους λέει ο σημερινός στρατηγός Φράνκος.
Για να αφήσω τον σουρεαλιστικό λόγο της οργής, ας πιάσω τον ρεαλιστικό της πολιτικής.
Οι Σκοπιανοί θέλουν μέχρι θανάτου το όνομα σκέτο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ σε μας δεν απομένει να παραγγείλουμε και να παλέψουμε ...σκέτο από γκιουβέτσι. Σύνθετη ονομασία με τον όρο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Ας βάλει το χέρι του ο θεός στις επόμενες ελληνομανείς μαξώξεις και ας φωτίσει λίγο τα πνιχτά και δηλητηριώδη σκοτάδια της παράφορης και παράφρονης ελληνοχριστιανοσύνης. Ας κουμαντάρει λίγο τις ψηφομανείς επιδιώξεις της φιλελέ-Δεξιάς, που ψαρεύει στη θολούρα του «ευκολόπιστου λαού και πάντα προδομένου» όπως λέει η εξωπραγματική φαντασίωση του ποιητή.
Την γη των πανάρχαιων Πελασγών κατοίκησαν οι αρχαίοι Έλληνες και η περιοχή πήρε το όνομα των νέων εποίκων. Το ίδιο επαναλήφθηκε σε πολλές χώρες και έθνη από τα αρχαία μέχρι τα νεώτερα χρόνια. Θλιβερή εξαίρεση αποτελούν οι Σλαβόσποροι των Σκοπίων.
Τούτοι θέλουν σώνει και καλά να πάρουν το όνομα των προκατόχων τους Μακεδόνων. Με γεια τους με χαρά τους. Ο καθένας έχει δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζεται, από Μέγας Ναπολέων μέχρι Κουτσοχρήστος.
Όμως εμείς, ως γνήσιοι απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων και εντεταλμένοι νονοί των άλλων χωρών, λέμε ΟΧΙ. Έχουν λέμε αλυτρωτικές βλέψεις. Και μεις έχουμε τη μύγα και μυγιαζόμαστε, υποπτεύομαι εγώ. Όμως ας μη φοβόμαστε γιατί ο Μεγάλος μας Μίκης –και δεν ξέρω ποιος άλλος καραγκιόζης- θα ξεσπαθώσει μεθαύριο, όμως μόνο με πύρινο λόγο, γιατί τα τραγούδια του δε νομίζω ότι θα τα αντέξουν τα διάφορα φασιστοειδή.
Ας τους απολαύσουμε.
Φύλακες –αν υπάρχουν- γρηγορείτε.
Υ.Γ. Πριν από λίγο άκουσα στην t/v τα ονόματα των κυρίων ομιλητών. Οφείλω να πω ότι είναι ύβρις (αρχαιοελληνικώς) να χαρακτηρίσει κάποιος αυτές τις προσωπικότητες "καραγκιόζηδες". Για την συγκεκριμένη τους δραστηριότητα τους χαρακτήρισα έτσι, όμως με μεγάλη δυσκολία θα το πάρω πίσω.
Στην «Οδύσσεια» των χαρταετών!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Στην χώρα των «χαρταετών» έληξε το θρίλερ των χαμένων χαρταετών. Είναι πραγματικότητα η εξυγίανση του δημόσιου βίου. Η πολιτική βγήκε από τον Γαλαξία των μικρό-σκοπιμοτήτων και των ισχυρών συμφερόντων.
Η φυγή συνοδεύτηκε με λαμπρές τελετές. Ένα ουράνιο τόξο δημιουργήθηκε με την ανακοίνωση επιστροφής των αποταμιεύσεων, των «μαύρων» με τον νέο, διαφανή, δίκαιο τρόπο νομιμοποίησης. Οι παπαγάλοι φώναζαν την διαλεύκανση όλων των σκανδάλων: των μεγάλων «ολυμπιακών διαστάσεων δουλειών» έως την Ζήμενς. Ελέφαντες τραβούσαν πακέτα δώρων από τις λίστες. Η διαπλοκή τελείωσε. Οι χοίροι δεν γρυλλίζουν πιά. Τα «λυγρά ή κακά φάρμακα», που προκαλούσαν συγκυριακά παραληρήματα και μετά αμνησία, τα έκαψαν μάγισσες με ρόζ γάντια. Τρόμαξαν την Κίρκη και άφησε ήσυχη κάθε μορφή εξουσίας. Έτσι αυτή χωρίς μέθη έπαψε να ντύνεται παρδαλή. Ιπποπόταμοι έσπρωχναν την οικονομία. Πρίγκιπες έλυσαν τα τελματωμένα εθνικά: το κυπριακό, το σκοπιανό. Μια μεγάλη μακέτα με τα νησιά και το Αιγαίο σε ιδανικές συνθήκες αδελφοσύνης, ασφάλειας, ζωής και φαντασμαγορικά πυροτεχνήματα.
Τα χρήματα του χρηματιστηρίου κάλυψαν τις απώλειες μισθών, συντάξεων, κοινωνικών παροχών στο πλαίσιο ενός στοχευμένου, ετεροχρονισμένου σχεδίου αναδιανομής εισοδημάτων και δικαιωμάτων υπέρ των πλατειών στρωμάτων. Οι μικροπωλητές άφησαν την πραμάτεια ή το παράνομο εμπόριο και έγιναν ταχυδακτυλουργοί στις πιάτσες των ταξί. Οι προπαγανδιστές από τα fake news και τα κίτρινα των «ειδήσεων» ερωτεύθηκαν γοργόνες.
Οι συνεπείς στα κόμματα συνδικαλιστές από τις περιστασιακές «μάχες», ως γίγαντες, φυλάνε την πόλη από τους κύκλωπες, τα «γονατισμένα» αγροτικά μπλόκα είναι οχυρά της. Τα κόμματα μετατράπηκαν σε λαϊκά εκπαιδευτήρια όπου διδάσκεται ορθογραφία και θρησκευτικά. Το ΔΝΤ, όπως ανακοινώθηκε από το Νταβός, κλωνοποιήθηκε σε άγγελο-προστάτη των συνταξιούχων και μαζί με την τρόικα οδηγούν στην έξοδο από την «οδύσσεια».
Τέλος στην υποτίμηση της δημόσιας περιουσίας και τις ιδιωτικοποιήσεις. Από τα χέρια μιας «κλίκας κερδοσκόπων-παικτών και τεχνικών» την πήραν και την έδωσαν στους δήμους. Αυτοί έφτιαξαν ΜΚΟ ανέργων και αστέγων για την εκμετάλλευσή της. Οι φιλόσοφοι του δρόμου, του βίου, φροντίζουν το επίπεδο του κοινοβουλίου μακριά από ύβρεις, υπόγειες συμπεριφορές και μεθοδεύσεις,
Στο περιστύλιο αντί για δηλώσεις αρχομανίας παίζουν μουσική και χορεύουν δελφίνια. Στο Κολωνάκι γίνεται περιπατητική εκμάθηση ιστορίας γιατί «λαός που ξεχνά την ιστορία του, είναι καταδικασμένος να την ξαναζήσει». Γι’ αυτό ανάμεσα στους αρχαίους, που έδωσαν πνευματική όψη στην πλατεία, το άγαλμα -εκεί που ήταν το da Capo- του Ισπανού George Santayana. Ο «έντιμος άνθρωπος Κυρ-Παντελής» του τραγουδιού, σηκώθηκε, αναστάτωσε, διέλυσε την γιορτή φωνάζοντας «θαύμα, θαύμα». Κατάλαβε ότι η κρίση δεν είναι παραμύθι όταν πλαισιωμένος από λευκούς ιππότες είδε όραμα με το όγδοο χρώμα -που έλειπε- του ουράνιου τόξου.
Έσπασε την σιωπή με ένα τετράφυλλο επαναστατικό λόγο και πράξη αισιοδοξίας. Τώρα όμως πάλι αγωνιά για τον κουμπαρά της ζωής του, αφού άκουσε για ένα λάθος στον αλγόριθμο της Wall Street που παρέσυρε και τους υπόλοιπους δηλαδή έσπασαν οι κουμπαράδες, δεν καταλαβαίνει αλλά δεν ξέρει και ποιόν να μηνύσει την WS, την κατασκευάστρια εταιρεία, τον Δημιουργό; Έτσι «σκέφτηκε ο γιός του νάναι καλά για να αφήσει το όνομα» έστω χωρίς «παρά», τώρα αγάπησε κσι παρακολουθεί τα καγκουρό!
«Το πάσο τρώει λουκούμι»!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Ο τίτλος είναι μια προσφιλής έκφραση στην πρέφα -είτε παίζεται με τρείς είτε και με τον τεμπέλη- και σημαίνει ότι «όποιος παίζει συνετά κερδίζει». Στα παιχνίδια υπάρχει στρατηγική. Από το πιο πνευματικό, το σκάκι, που όλοι: βασιλείς και Πάπες, ευγενείς και μή σέβονται κύρια ότι: «στόχος δεν είναι η νίκη αλλά η ποιότητα της νίκης» μέχρι το κλασσικό, απλό στην τεχνική και ανταγωνιστικό, την «Ξερή».
Την χρονιά που νέο κύμα προόδου -ειδικά στην τεχνητή νοημοσύνη, επικοινωνία, τα ρομπότ, τα αυτόνομα αυτοκίνητα κλπ.- διευρύνει την παρουσία του, οι ανθρώπινες κοινωνίες, το μέλλον τους δηλ. οι νέες γενιές δεν «ξέρουν» ποιον «Πύργο» να υπερασπιστούν.
Για να δούμε το παιχνίδι: ΗΠΑ και Ρωσία άνευ στρατηγικής ή τουλάχιστον κατανοητής και με θετικά αποτελέσματα, με αρκετό και ορατό τον αυταρχισμό, η Κίνα σε «αποχή» από τα διεθνή τεκταινόμενα. Αλλά να δούμε την Βενεζουέλα, το Ιράκ, την Συρία ή την Τουρκία, τον υπόλοιπο μουσουλμανικό κόσμο ή την Κούβα; Ποιό πρότυπο ελευθεριών, δημοκρατίας, ευημερίας να υιοθετήσουμε ; Μήπως την μοναξιά της Μ. Βρεταννίας; Ο «βασιλιάς των παιχνιδιών» από Δύση έως Ανατολή θέλει: σκέψη, επιστημονικότητα, δύσκολους και ωραίους στόχους, ό,τι λείπει από την σκακιέρα σήμερα. Δίπλα μας η Λεπέν, οι φοβικές ελίτ, η ακροδεξιά από την Γερμανία έως την Ολλανδία, την Αυστρία. Με ποιό δόγμα να πάμε; του εθνικιστικού προστατευτισμού ή της λιτότητας; Των βίαιων αναδιαρθρώσεων που μετά από οκτώ χρόνια στην Ελλάδα (τώρα, πριν τα Σκόπια τα καταφέρουν στο εσωτερικό τους- αφού απαιτείται αλλαγή τουλαχιστον 9 άρθρων του συντάγματός τους με αυξημένη πλειοψηφία- διεκδικούμε και πάλι το αδιέξοδο) «ψάχνει» δικαίωση; Με δημοψηφίσματα για την δουλεία ή τα δικαιώματα στην ζωή; υπέρ του φόβου, της διαίρεσης ή του πολλαπλασιασμού;
Μπορεί να μην υπάρχει Τσώρτσιλ, Γκάντι, Τσε, Μαντέλλα, Μιτεράν, Ανδρέας Παπανδρέου ή Κωνσταντίνος Καραμανλής ή η μητέρα Τερέζα διαθέτουμε όμως πολύ περισσότερα ακονισμένα μυαλά στις κοινωνίες, πιο εκπαιδευμένες γενιές, γνώση και άρα μπορούμε. Το όραμα της Ενιαίας Ευρώπης βάλλεται από παντού, ποικιλοτρόπως και όχι τυχαία από όσους ρέπουν στον σκοταδισμό εντός και εκτός Ευρώπης. Ένας «Πύργος» στον κόσμο με ελευθερίες, χωρίς θανατική ποινή, με υψηλό επίπεδο κοινωνικών παροχών κά. Αναμφίβολα επιβάλλεται ανανέωση, σπάσιμο της «μεσαιωνικής πλάκας» που έφερε η κρίση.
Το ´19 είναι εκλογικό για την Ευρώπη άρα το ´18 καθοριστικό για προώθηση νέας συνθήκης οχύρωσης. Επομένως «πάσο» υπέρ της στρατηγικής, της πειθαρχίας, της διαπαιδαγώγησης σε κανόνες από τα τρία δημοφιλή παιχνίδια. Και για να προλάβω το ερώτημα ποιός τα θέτει, καθαρά: ιδού η Ρόδος για τους λαούς. Χρειαζόμαστε πάσο για πέρασμα σε νέες αντιλήψεις, νοοτροπίες, δυναμικές διακυβέρνησης, ανθρώπους όλων των γενιών με δημιουργικές απόψεις και έργο, την αρχή που τονίζουν οι «Γκραν-μαιτρ» του σκακιού: «ο παίκτης πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά τόσο την ιστορία του σκακιού όσο και την θεωρία των κανόνων του».
Η μορφή των ηγεσιών που απαιτούν οι λαοί σήμερα είναι διαφορετική: με ρητορική επί του συγκεκριμένου, ακεραιότητα και ηθική, αποδεδειγμένη στάση και ικανότητα, straight on και όχι life style στην εποχή. Από το σκάκι εφαρμόζοντας απόλυτα το «Χωρίς θεωρία του είδους δεν υφίσταται σκέψη περί του είδους» μπορούμε να καλύψουμε την οπισθοχώρηση της Ευρώπης. Έχουμε βαλέδες να αντιμετωπίσουμε τα αργόσυρτα, την ακαμψία, την σκλήρυνση του Νεοφιλελευθερισμού, την αποκοπή από το όραμα δημιουργίας της. Αρκεί να «κόψουμε» με στρατηγική, σωστό υπολογισμό και μέτρημα ως πολίτες.
Επομένως «πάσο» υπέρ θετικών επιθέσεων και ανατροπών στην Ευρώπη γιατί αυτό μαζεύει καπίκια (πόντους) για τον πολίτη, τον πολιτισμό. Στην τρέχουσα παγκοσμιοποίηση είναι η πιο αξιοπρεπής κατάσταση και προοπτική. Ο φάρος με το μεγαλύτερο βεληνεκές που πρέπει, ιδιαίτερα οι νέοι, να κρατήσουμε αναμμένο, γατί δεν είναι απλά η ήπειρος μας!
Το «βιολί» και οι βαλίτσες!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Μια παλιά λαϊκή έκφραση, που έγινε και τραγούδι: «είναι άσχημο πολύ το δικό σου το βιολί...», ίσως δεν αρκεί να περιγράψει τους «διακομματικούς καυγάδες».
Οι βαλίτσες όμως των πολιτών έχουν φόρους, περικοπές, σκληρή καθημερινή δοκιμασία από την πολύχρονη ακραία λιτότητα με μείωση των κοινωνικών παροχών. Η γενιά των 400, μισθός στα δύο, μισή δουλειά, «κομμένη» ζωή, σύνταξη στο 1/3, οι νέες οριοθετήσεις ζωής που μετατοπίζουν διαρκώς τις γραμμές και τα «σύνορα» όλο και πιο κάτω.
Από την άλλη πλευρά, οι «πολιτικές» αποσκευές και το ημερολόγιο του «πολιτικού» παιχνιδιού κουβαλάει από τις πρώτες μέρες του χρόνου «πόλωση εκτός ουσίας». Έτσι εμφανίζεται ως «κουβάρι το Σκοπιανό ή το ζήτημα των Οκτώ» ενώ παράλληλα έχουμε «βαλίτσες» όπως του δημογραφικού, σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία από το 2016 ο μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδας μειώθηκε κατά 0,14%, αλλά και τα πολυτεκνικά επιδόματα όπου κοιτάμε την «απόκλιση» της καμπύλης από την ΕΕ λες και είναι ίδιο πρόβλημα. Η τροχιά αυτή -ήδη το 21,6% του πληθυσμού θα είναι πάνω από 64- ενώ οι παραγωγικές ηλικίες 15-64 (και με την φυγή του πιο εξειδικευμένου δυναμικού) αντιστοιχούν στο 64% και οι πολύ μικρές ηλικίες (0-14 έτη) στο 14,4%. Ρυθμοί που για τις επόμενες τρείς δεκαετίες οδηγούν να έχουμε 1 στους 3 άνω των 65. Μείζον εθνικό ζήτημα με τεράστιες διαστάσεις όχι μόνο για το ασφαλιστικό ή την οικονομία αλλά για το ίδιο το μέλλον της χώρας.
Οι υπολογισμοί των μεν για οριζόντια «διαίρεση» κομμάτων (Σκοπιανό, δημοσιονομικός εκτροχιασμός κλπ) και των δε που ασχολούνται με το πάπλωμα, αδιαφορούν για τις κατασχέσεις για χρέη που έρχονται βροχή στους πολίτες (αφού για τα φυσικά πρόσωπα δεν υπάρχει ρύθμιση για 120 δόσεις), οι οποίοι «αγνοούν» άν και τι υπάρχει στο τραπέζι ή κάτω από αυτό. Η παμπάλαια φράση για την βαλίτσα υποδηλώνει δυσβάσταχτο φορτίο, κάτι που δεν το «διασκεδάζουν» μερίσματα, λοταρίες και «ευελιξία» στις αξιολογήσεις της τρόικας.
Από τον Κωλέττη στα ίδια: εύνοια «ισχυρών» και ξένων για την εξουσία, μη σεβασμός στους θεσμούς, κάθε είδους εξυπηρετήσεις, αφθονία «νοηματοδότησης» υποσχέσεων με κάθε μορφή, υπόγεια ή φανερή, αθέτηση μετά. Στο τέλος μάλλον φαίνεται να ρωτούν τον «φακίνο» του λιμανιού με ύφος: «τι θα γίνει κύριος; Θα πάει μακριά η βαλίτσα;». Με πολιτική χωρίς εχέγγυα στο παρόν, με βουτιές στο παρελθόν, δεν αποκτά μέλλον η χώρα. Είναι ώρα συγχρονισμού σκέψεων και πράξεων με το ρολόι του ιστορικού χρόνου.
Η διαμάχη μιας «αριστεράς» που «παύει» να είναι ότι επικαλείται ή μιας δεξιάς που μάχεται το κράτος με όρους φεουδάρχη ή ο «μικροπολιτικός κλεφτοπόλεμος» επί παντός, άνευ στάθμισης της βαρύτητας, είναι ρότα που δεν προμηνύει καλύτερες μέρες. Είτε με προετοιμασία αποσκευών για εναλλαγή ρόλων, είτε με αλλαγή συμμαχιών και «αναδιάταξη» σκηνικού για «νέου τύπου εταιρισμό με την εξουσία» ή πραγματική ανανέωση, τα επόμενα επεισόδια είναι προ των πυλών. Οι εξελίξεις για νέο πολιτικό σχηματισμό και σοβαρή μετάβαση στο «νέο» είναι ανοικτές και σε αυτό μπορεί να έχει ρόλο ο ΣΥΡΙΖΑ, γι αυτό είναι σε «φλέρτ διαρκείας» με το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα. Άλλωστε η υπόθεση της κεντροαριστεράς έχει αφετηρία το αποτέλεσμα των εκλογών αφού ισχύει η ρήση Δημοσθένη (στον Ολυνθιακό Α΄) «Προς γαρ το τελευταίον εκβάν, έκαστον των πριν υπαρξάντων κρίνεται». Έως τότε ίσως βρεθεί και η «βαλίτσα» της σωφροσύνης που «χάθηκε» στο «πολιτικό χαμαλίκι» και το «βιολί» που είναι εδώ από την εποχή Κωλέττη και ίσως βρεί τον ειδικό για το εκμαγείο, την «επισκευή και το κούρδισμα»!
Επί ενός σχολίου!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Ο φίλος Γιάννης Κ., άνθρωπος «φτασμένος» που θα έλεγαν οι παλιοί (δηλαδή πετυχημένος και αυτοδημιούργητος), για το άρθρο «Στους καιρούς των βαρελιών» και με αφορμή μία έρευνα για 1 εκ. αναποφάσιστους μου έγραψε: «Αντί να δουν πόσος δρόμος απαιτείται και με ποιο τρόπο θα καλύψουν τη διαδρομή από το πάτο του βαρελιού στην επιφάνεια, αυτοί κοιτάνε τον αντικατοπτρισμό του περιεχομένου του βαρελιού για να αποφασίσουν αν θα βγούν ή θα βουλιάξουν πιο βαθειά ...!».
Μαζί με την ανάγνωση έτρεχα ένα αρχείο σε κάποια στοιχεία για τον αγροτο-διατροφικό τομέα και άκουγα ένα ρεπορτάζ για τους τόνους των πλαστικών. Έτσι τα «συνδύασα» και είπα να δούμε τι «φροντίζουμε», τι «τρώμε» από το πιάτο μέχρι την πλαστική (πολιτική ή άλλη) σακούλα που «διχάζει» η «κατάργησή» της ενώ θα ‘πρεπε το αντίθετο, τι επιλέγουμε να «είμαστε».
Έστησα ένα «καθρέπτη» στη διεθνή πραγματικότητα με την αύξηση του πληθυσμού (35% τα τελευταία 25 χρόνια) και της κατανάλωσης τροφίμων (37% κατά κεφαλή) για να φέρω την «έκρηξη» των μελλοντικών αναγκών. Το 2050 η ζήτηση τροφίμων θα αυξηθεί (πάνω από 55%) αλλά εδώ κατέβηκε η παραγωγή, ανέβηκε το κόστος 50% (2008-2015) και κατηφόρισε 1 δις το αγροτικό εισόδημα. Τα χρόνια της κρίσης μειώθηκαν: 22,5% στο σκληρό σιτάρι, 16% ο αραβόσιτος, 30% οι πατάτες, 24% το ελαιόλαδο κά. Φαίνεται να «αγνοούνται» στην πράξη τα πολύτιμα της υπαίθρου για την ασφάλεια των πολιτών δηλαδή του φυσικού περιβάλλοντος ζωής σε χρόνια σοβαρών (φυσικές καταστροφές, κλιματική αλλαγή κλπ) απειλών. Η φροντίδα των φυσικών πόρων του εδάφους, των υδάτων, του αέρα και της βιοποικιλότητας της γής που αποτελούν την προϋπόθεση για διατροφικά προϊόντα.
Η «κοινή» πολιτική δεν είναι ο «αυτόματος» για αυτά (θέσεις εργασίας για νέους, επιστήμονες, φυσικούς πόρους κά) αν δεν υπάρξουν βήματα εισαγωγής των νέων τεχνολογιών και ανάπτυξη της «έξυπνης» γεωργίας και αναζωογόνηση της υπαίθρου. Εδώ προβληματίστηκα για ένα μείζον ζήτημα για το οποίο ποτέ δεν προσδιορίστηκε «στόχος βάσης» πχ: συμφωνούμε να γίνει η περιφέρεια-ύπαιθρος το σπίτι του 55 % των πολιτών της χώρας και όχι μόνο να λειτουργεί ως προορισμός για αναψυχή και τουρισμό; Αν ναι, το «πόθεν, πώς και πότε» μπορεί να «βρεθεί».
Ο Γιάννης στο εκτενές σχόλιό του θέτει ένα μέρος για τα θεμελιώδη, την φιλοσοφία ζωής, την νοοτροπία, τον πολιτισμό: «...Με άλλα λόγια κοιτούν το βαρέλι όχι ως μονάδα όγκου αλλά ως μαγικό καθρέπτη του πολιτικού τους ναρκισσισμού. Που περιμένουν να τους μιλήσει για να τους ψιθυρίσει πόσο σοφοί είναι στην ψήφο τους. Μου θυμίζουν ένα τσιτάτο στο Πανεπιστήμιο, ένα προβοκατόρικο σύνθημα που αναφερόταν σε κομματική νεολαία: ‘όταν ο άνθρωπος έδειχνε με το δάχτυλο το φεγγάρι, κοιτάζατε το δάχτυλο…' έτσι εγώ θα ευχηθώ να έχουμε περισσότερο μαθηματική σκέψη. Οι "πνευματικοί ταγοί του τόπου" πελαγοδρομούν ανάμεσα σε μνημόνια, προγράμματα και προστασία του ατσαλάκωτου προφίλ τους , για να το έχουν παρακαταθήκη ...όπου και αν κάτσει η μπίλια στη «ρουλέτα» που λέγεται Ελλάδα. Ελάχιστοι ... εκφράζουν τις απόψεις, κρατούν τον εγκέφαλο ζωντανό μπάς και δώσει εντολή να ανακάμψει το «πτωματοποιημένο» κορμί και ξανασταθεί στα πόδια του...»!
Αγαπητέ Γιάννη, δεν ξέρω αν και πόσο τα κατάφερα με τα «μαθηματικά» και αν γράψαμε μαζί ένα άρθρο ή δύο. Ελπίζω να ετοιμαστούμε ως πολίτες να απαντήσουμε με πράξεις στα ερωτήματα και να αναμερίσουμε τα δάκτυλα που έχουν συνηθίσει να μας δείχνουν «αξιωματικά» και θέλουν να ακολουθούμε «άκριτα και αδρανείς»!
Στο φώς της «κληρονομιάς» σπασμένων ιστοριών!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Εκεί, δυό βήματα από το 20ο Γυμν., στην Στοά Μπρόντγουεη, που από τα μαθητικά χρόνια συναντιόμασταν, συνδέεται η ακμή και η παρακμή της πόλης και της σύγχρονης ζωής. Διάβασα ότι στολίστηκε και φωτίστηκε τα Χριστούγεννα και έσπευσα. Λιγοστή η κίνηση και εκτός από την ταμπέλα το φώς της τότε «νέας γενιάς» χάθηκε στην διαδρομή του χρόνου. Η προσπάθεια αναβίωσης είναι δυνατή και συμβολική για μια κοινωνία, δημοκρατία και χώρα που προσδοκούν να βγούν από το τέλμα, να πάρουν και πάλι την πάνω την βόλτα. Δηλαδή να μαζέψουμε κομμάτι - κομμάτι τα κομμάτια μας, όσα έχουν απομείνει.
Η «σταθερότητα» στο χαμηλό σημείο ισορροπίας μπορεί να μας πάει καλύτερα αλλά και χειρότερα. Από την προστασία της πρώτης ή κύριας κατοικίας έως τον φαύλο κύκλο του ασφαλιστικού η «καθαρή» έξοδος από το μνημόνιο είναι το ζητούμενο, δηλαδή έξοδος από την κρίση. Αυτό σημαίνει ουσιαστική αντιμετώπιση των σοβαρών και μεγάλων προβλημάτων: επενδύσεις ιδιαίτερα στην ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του κεφαλαιακού εξοπλισμού, την αύξηση του εργατικού δυναμικού και ειδικά στην αντιστροφή της μετανάστευσης των νέων, της υπογεννητικότητας και την γενική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Επομένως χρειάζεται πολιτική και προοπτική πέρα από την ελάφρυνση του χρέους -που ίσως- το αφήγημα της κυβέρνησης περί «καθαρής» εξόδου να την «υπονομεύσει», αφού αν «μπορείς γιατί να ελαφρυνθείς;»
Το τι φταίει για τον κατήφορο; ας το ρίξουμε στο «ίσως το κρασί» που «έκανε» την πολιτική μηχανιστική ή ίσως η κουλτούρα της τραγωδίας ή ο Ζαρατούστρα που κάτι δεν είπε ή ο Αντίχριστος της αλαζονείας και του κυνισμού. Μπορεί οι συνοικίες και τα χωριά να έχουν εικόνα ερήμωσης ακόμη και τις γιορτές και η βουή της ορμής ανάταξης να μην ακούγεται ακόμη. Το ξέγνοιαστο γέλιο, η ανάσα ή η κραυγή του αδικημένου, τα κηρύγματα στα καφενεία, το βρίσιμο για πολιτικά πάθη ή οι «υπεράνθρωποι του αγώνα για τα δίκαια του λαού» φαίνεται να απουσιάζουν για να μετατοπίσουν τα μελλούμενα. Και ο Νίτσε να μην ζαλίζει με την «μυστική» γοητεία, ούτε αντάρτες ή πεταχτές κοπέλες να συναντάς στην Στοά Αγίου Μελετίου και Κεφαλληνίας για να σε μεθούν. Μια ατμόσφαιρα και πραγματικότητα που μοιάζει «ανέλπιδη» αλλά είναι έντονη η αίσθηση ότι επιζητά μια «πονηρή θρησκεία» για να γεννήσει ελπίδα και όραμα. Ήδη τρέχει μια κομβική χρονιά με πολλές καμπές.
Τα βιβλία και η γνώση, η ιστορία πρέπει να ανοίγουν ορίζοντες και όχι να πυργώνουν σε τραπέζια ή βιβλιοθήκες. Έτσι και οι άνθρωποι χρειάζονται ορισμένες στιγμές με «αναίδεια» στο περιβάλλον να γίνονται απροσκύνητοι και να τολμούν σε κάθε Κυψέλη την ρωγμή στην ασχήμια.
Με την αισιοδοξία ότι δεν θάχουμε άλλα αυτογκόλ, (Σκοπιανό κα, δεδομένου ότι είναι πολλά τα ανοιχτά μέτωπα), μπορεί έστω με την αδύναμη αφετηρία να γίνουν βήματα ανόδου και όχι λίμνασης ή νέας πτώσης. Απαιτείται μάχη, μυαλό και θαρρετός λόγος και ακόμη και «θρασσεμένη» πράξη από τους πολίτες, γιατί όπως δείχνει και η προσπάθεια στην Στοά Μπρόντγουεη τίποτα δεν είναι παράτολμο στην δημιουργία. Η πρόοδος θεμελιώνεται με ενεργούς και παρόντες πολίτες όπως ο χρόνος δείχνει, διδάσκει και κρίνει!
Την αυγή του χρόνου και πριν το ταξίδι!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Με τις εικόνες, τις εμπειρίες, την γνώση, τους προβληματισμούς των έως τώρα γεγονότων και βιωμάτων στην αυγή του νέου χρόνου ίσως πρέπει να κοιτάξουμε πιο βαθειά την πορεία της ανθρωπότητας, την στάση και το νόημα, την αξία που δημιουργούμε στην ζωή.
Μπορεί τις μέρες αυτές επί του «συνολικού» απολογισμού της χώρας, της Ευρώπης, του κόσμου να παρακολουθήσαμε ή να ακούσαμε πολλά. Ωστόσο δύσκολα αναγνωρίζονται στην πραγματικότητα και αντικειμενικά θετικά βήματα. Από την οικονομική κρίση, την διακυβέρνηση, τον πόλεμο, την τρομοκρατία, την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές, την ύπαρξη ανελεύθερων και σκοταδιστικών καθεστώτων μέχρι τις πλαστικές «πολιτοκο-εμπορικές» χρήσεις ιδεολογιών ή την κουλτούρα των σκουριασμένων συμπεριφορών και έως την επανεμφάνιση τόσο ωμά του «δίκαιου» των ισχυρών στις διεθνείς ή διακρατικές σχέσεις αβίαστα προκύπτει το ερώτημα: που πάμε; Αν και τι μπορούμε να κάνουμε; Γιατί η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο δεν αποτελεί το όπλο για ένα καλύτερο και ειρηνικό μέλλον στον πλανήτη;
Είναι θέματα των «ειδικών», των «πολιτικών» ή των διανοούμενων που σιωπούν αν -στην πραγματικότητα- δεν συμβάλλουν δίνοντας ιδεολογικό άλλοθι στην κυριαρχία τέτοιων συστημάτων ή περιμένουμε κάποιος «σοφούς» να κατηφορίσουν από την Ακρόπολη και κάθε Ακρόπολη του κόσμου; Καθαρές και απλές κουβέντες: οι λύσεις δημιουργούνται, εφευρίσκονται, εφαρμόζονται από ανθρώπους. Επομένως άνθρωποι αναζητούνται με σαφή θέση, ειλικρίνεια, ηθική και δυνατή πρόθεση. Υπάρχουν; Προφανώς αλλά μακριά από μεγαλοστομίες ή κρίσεις «μεγαλο-σωτήρων». Είναι παντού, στην διπλανή πόρτα, την θέση εργασίας και την επόμενη βάρδια, στους άνεργους και κυρίως στους νέους. Όσο όμως το ζητούμενο είναι να «ακουμπήσουμε» αντί να απλώσουμε και να ενώσουμε χέρια, δηλαδή να προσπαθήσουμε διαφορετικά, τόσο οι χρήσιμοι και αθόρυβοι άνθρωποι θα «χάνονται» και «αιώνια» θα ψάχνονται.
Ο χρόνος αφηγείται -όσο κι αν είναι δέσμιος- και δείχνει το νόημα της ιστορίας των ανθρώπων και, σε ένα ιδιότυπο ημερολόγιο προκλήσεων, δυνατοτήτων και ευκαιριών, επιζητά την δύναμη και την ανθεκτικότητα των κοινωνιών ως βασική προϋπόθεση επιβίωσης αυτών στο μέλλον. Τα πολιτικά αφηγήματα ή τα face news σε θεατρική ή άλλη μορφή σε μια δημοκρατία με τόσο προβληματική την αυτονομία της πολιτικής αλλά και του κράτους από συμφέροντα, η οποία έχει επιπλέον καταστεί ευάλωτη σε «ολοκληρωτικές» συμπεριφορές, και εξαρτημένα ΜΜΕ είναι δύσκολο να γραφεί με αλήθεια η ιστορία.
Ωστόσο και ανοιχτά μυαλά και φωτισμένοι, ικανοί άνθρωποι υπάρχουν και επειδή η έξοδος από την κρίση και την παρακμή δεν προκύπτει από τον «γόρδιο» δεσμό της διελκυστίνδας παρελθόντος και μέλλοντος στο καθηλωμένο παρόν, ή με μόνο τα κατά και τις αντιθέσεις, ας σκεφτούμε απλά και πιο αγνά αφού τα «πονηρά» δεν έφεραν λύσεις και ας σηκωθούμε ως κοινωνία για να κάνουμε ξεχωριστό το ταξίδι την καινούρια χρονιά.
Γιατί αν σε κάτι πρέπει να γυρίσουμε στα παλιά χρόνια είναι η ενέργεια των ανθρώπων, η επίγνωση ότι η μάχη για την αντιμετώπιση των δυσκολιών και των προβλημάτων είναι μέρος του παιχνιδιού της ζωής. Η εφευρετικότητα που μπορεί να πορευτεί μαζί με τον ρεαλισμό γιατί τροφοδοτεί τη δημιουργία, ο σαφής προσανατολισμός στην εργασία -και όχι στο life style- επειδή αυτή αποτελεί προϋπόθεση και στερεή βάση για το μέλλον. Και αυτό πρέπει τώρα να το αποφασίσουμε όσο κι αν είναι δύσκολο να αλλάξουν νοοτροπίες και να αναπτυχθούν συνειδήσεις στην πράξη και όχι τα λόγια!
Περισσότερα...
Στους καιρούς των Βαρελιών!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Από τα μαζικά κινήματα του 20ου αιώνα στην κρίση του 21ου, τα εθνικιστικά, τους αγανακτισμένους, τις αντιφάσεις και τις διαψεύσεις, ανήσυχοι, «ήρεμοι», απογοητευμένοι, οργισμένοι ή μελαγχολικοί «πορευόμαστε περιστρεφόμενοι» γύρω από το ερώτημα: υπάρχει πάτος στο βαρέλι; Άλλοτε απαθείς και άλλοτε «επαναπροσδιοριζόμενοι» γίναμε «άνθρωποι στο βαρέλι».
Ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος μας ενημερώνει ότι τα βαρέλια έγιναν στις αρχές της πρώτης χιλιετίας μ.χ. στις Άλπεις. Η χρήση τους στο εμπόριο διαδόθηκε και είναι ευρεία όσο κι αν στο μυαλό μας έρχεται η τιμή του πετρελαίου ή το κρασί. Σε κάθε περίπτωση είναι και μονάδα μέτρησης. Έτσι η χωρητικότητα με πάτο είναι προσδιορισμένη ανάλογα με το μέγεθος του κυλινδρικού δοχείου. Στους μνημονιακούς καιρούς που διανύουμε τρόικα, πολιτικοί και δημοσιογράφοι το «παρουσίασαν» ως μέτρο και μέσο για την θέση της χώρας και των ανθρώπων.
Επομένως και οι προσπάθειες εξόδου από τα μνημόνια προς την «αυτόνομη» χρηματοδότηση από τις αγορές έχουν όρια: δηλαδή για το «νέο-«μετα»-μνημονιακό βαρέλι». Κάποιες διαστάσεις του είναι γνωστές -έως το 2022- αλλά στα μέσα του νέου χρόνου πρόκειται να μάθουμε το σύνολο. Στα μνημονιακά βαρέλια πάντα υπήρχε πάτος και ουσιαστικά οι όποιες προσαρμογές γίνονταν προκειμένου η «ελευθερία» κίνησης της χώρας και των ανθρώπων ναι είναι όπως βόλευε το «εμπόριο» των δανειστών. Η τέταρτη αξιολόγηση ορίζει στην τελική ευθεία τα περιθώρια του νέου βαρελιού που θα μας «παρέχουν». Με δεδομένο ότι το πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης συνεχίζεται και μετά, το μέγεθος του βαρελιού εξαρτάται από την ελάφρυνση του χρέους και τα κλικ αλλαγής των πραγμάτων στην Ευρώπη αφού προς το παρόν -με την «μείωση» του ρόλου του ΔΝΤ- έχει και την ευθύνη στο τελευταίο στάδιο έως τα μέσα του 2018.
Τώρα σε μια περιοχή που τα «αδιανόητα» είναι παρόντα από την Συρία έως την λωρίδα της Γάζας ή τα ανελεύθερα καθεστώτα, το θρησκευτικό μίσος, ο «θάνατος, η βία, οι διαιρέσεις, τα βασανιστήρια, ο ξεριζωμός ανθρώπων είναι παντού» το γέμισμα κι άλλων «τοξικών» στα βαρέλια, ο αναβρασμός έχει δρόμο.
Όπως έχει μέλλον και η ύπαρξη Paradise αφού πέρα από τις γνωστές λίστες τέσσερις χώρες στην γειτονιά μας, τα Βαλκάνια: Βουλγαρία, Αλβανία, Σκόπια και Ρουμανία διαγκωνίζονται για την υποδοχή της «καθαρής» μεταναστευτικής ροής επιχειρήσεων από την Ελλάδα με απώλειες εδώ αρκετών δις και κάποιων δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας και βέβαια με συνέπεια την «παραμονή και αποθήκευση της άλλης μετανάστευσης», δηλαδή των «βρώμικων» βαρελιών. Η πολιτική των πολιτικών αυτής της χώρας δεν μπορεί να σταθεί και αφήνει την χώρα να εξελίσσεται σε σκουπιδότοπο για τα βρώμικα βαρέλια, με κάθε συνέπεια, στο όνομα μιας δήθεν ανθρωπιστικής αντίληψης που όμως δεν περιλαμβάνει τους ίδιους τους πολίτες της.
Στο τοπίο αυτό η πολιτική/οί μας συνεχίζει/ζουν να σπάνε αμφορείς και οι άνθρωποι προσπαθούν να αναπνεύσουν τα Χριστούγεννα αφού στο βαρέλι δεν έχουν χώρο όσο κι άν οι ευχές κάθε λογής «ηγεσίας και αρχής» φτάνουν σε όλους ενιαία και τυπικά εφόσον είναι πλέον ψηφιοποιημένες. Ας ευχηθούμε τα επόμενα τουλάχιστον να μην το έχουν ερμητικά κλειστό και σφραγισμένο, να επιτρέπουν χώρο για αξιοπρεπή επιβίωση και ζωή. Και το κυριότερο η χώρα και οι άνθρωποι να έχουν δυνατότητα να κινηθούν, να σηκωθούν μήπως και καταφέρουμε το άλμα: να βγούμε από τα εναλλασσόμενα μνημονιακά βαρέλια!
Αθήνα…Ο κάδος των σκουπιδιών ανοιχτός…
Γράφει ο Γιώργος Αθανασιάς
Αθήνα… Πλατεία Αττικής… Τετάρτη πρωί… Ώρα ένδεκα… ένδεκα κα μισή…
Ο κάδος των σκουπιδιών ανοιχτός…
Μπροστά του ένας ασπρομάλλης κύριος, κάτι περισσότερο από ογδόντα χρονών, στράγγιζε ένα στραγγισμένο τενεκεδένιο δοχείο λαδιού. Τα χέρια του έτρεμαν, τα πόδια του ήταν ανήμπορα να τον κρατήσουν ορθό, όμως αυτός επέμενε. Το στράγγιζε μέσα σ’ ένα ποτηράκι πλαστικό.
Εγώ τον κοίταξα –του την έκανα τη χάρη αυτή –κι έπειτα… έπειτα έφυγα βιαστικά. Και γιατί να καθίσω; Σάμπως μου ήταν γνωστός; Έπειτα… έπειτα εγώ βιαζόμουνα… Έπρεπε να χαζέψω στις βιτρίνες, να χαρώ τα λαμπιόνια, να ψωνίσω κιόλας, γιατί πρέπει να γιορτάσω μεγαλόπρεπα τα Χριστούγεννα.
Αθήνα… Ανάμεσα Αττική και Βικτώρια… Τετάρτη μεσημέρι… Ώρα δώδεκα παρά λίγα λεπτά… Τρίτο βαγόνι του ηλεκτρικού… «Από το υστέρημά σας θέλω να μου δώσετε κάτι…! Δεν έχω ούτε να φάω, ούτε να πιω…! Και στέγη δεν έχω για να κοιμηθώ…! Λυπηθείτε με, άνθρωπος είμαι κι εγώ…!», φώναζε, ζητιανεύοντας, ένα ανθρώπινο ερείπιο… παρακαλούσε ένα κατάντημα της ζωής νεανικό. Όμως εγώ καμώθηκα, πως δεν άκουσα, γιατί… γιατί δεν ήταν δικό μου παιδί. Έπειτα… έπειτα, είπαμε, βιαζόμουνα. Έπρεπε να προφτάσω τα ψώνια, να χαζέψω στις βιτρίνες, να χαρώ και τα λαμπιόνια. Βλέπετε, έπρεπε να ετοιμαστώ για του Χριστού τη γέννηση και για των γιορτών τον ερχομό.
Αθήνα… Λίγο πριν το ξενοδοχείο «ΤΙΤΑΝΙΑ»… Βραδάκι… Ώρα έξι… έξι και μισή…
Ο κάδος των σκουπιδιών ανοιχτός…
Μια ρακένδυτη, αλλά όμορφη και συμπαθητική κυρία, ήταν δεν ήταν τριάντα πέντε χρονών, έψαχνε μες στα πεταμένα σκουπίδια, λες και γύρευε να ’βρει, πριν δύσει ο αποσπερίτης, πετράδια πολύτιμα και χρυσάφια ατόφια. Όμως δεν γύρευε πετράδια κι ούτε έψαχνε για χρυσάφι. Κάποια ψίχουλα γύρευε ή ένα κομμάτι μουχλιασμένου ψωμιού. Να ταΐσει την κόρη της ήθελε, που έλιωνε στο κλάμα, ζητώντας επίμονα φαγητό. Όμως, εγώ κοίταξα με συμπάθια το «ελαφάκι», που άλλαζε χρώματα στην βιτρίνα απέναντι, και προσπέρασα. Δεν έδωσα σημασία. Και για ποιο λόγο να έδινα σημασία, αφού ούτε η γυναίκα μου ήταν, ούτε έκλαιγε από την πείνα το δικό μου παιδί; Έπειτα… έπειτα, ήθελα να προφτάσω. Έπρεπε να ετοιμαστώ. Σε λίγες μέρες, περιμένω το Θεό της αγάπης να έρθει και της μακρινής Βηθλεέμ τον νεογέννητο Χριστό.
Καλή σας μέρα και καλή εβδομάδα… Εβδομάδα γεμάτη προετοιμασίες, αλλά και ευαισθησία…
Ευαισθησία απέναντι στους ανθρώπους, που έχουν την ανάγκη μας, γιατί τους φέρθηκε σκληρά η ζωή και που δεν τους «έσωσαν» ακόμα της Πατρίδας μας οι «ΣΩΤΗΡΕΣ»…
Πόσο ακόμη ο χορός των ελεφάντων;
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Πολλοί αναγνωρίζουν ότι η κοινωνικοοικονομική και γεωπολιτική πραγματικότητα για την χώρα και την Ευρώπη είναι «κατάλληλη» για επανεκκίνηση.
Η τεχνητή «μείωση» της έντασης στις αξιολογήσεις δεν σημαίνει ούτε υποχώρηση στην εγκατάσταση μνημονιακών μέτρων και περικοπών ούτε χαλάρωση στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα των δανειστών. Πόσο εξαιρετικές είναι όμως οι ευκαιρίες με τον χορό των ελεφάντων που «εγκατέστησε» η κρίση; Άλλο «πολιτική κρίσης» και άλλο πολιτική εξόδου. Η δεύτερη και ουσιαστική απαιτεί με καθαρό τρόπο, πρώτον: να έχεις φωνή, δεύτερον: να ακουστεί, τρίτον: να είναι ριζωμένη στις αξίες της ελευθερίας, στις τέχνες και τις επιστήμες, να ανοίγει το μέλλον ευημερίας και ειρήνης των λαών. Πώς να επανεκκινήσουμε την ενσωμάτωση των πολιτικών στην πρόοδο; Ίσως αρκετά πρέπει να κάνουμε διαφορετικά από το παρελθόν, χωρίς όμως να επιστρέψουμε σε αυτό.
Η ανταπόκριση στις κοινωνικές προσδοκίες σημαίνει να υπάρξει εγγύηση για την ασφάλειά τους, να υπάρξουν αποτελεσματικοί μηχανισμοί μείωσης των ανισοτήτων έως ρύθμισης της μεταναστευτικής πίεσης, να προχωρήσει μια νέα οικονομία.
Οι ατελείωτες συζητήσεις, η αμηχανία και ο αδιάκοπος πολιτικός προβληματισμός δεν είναι πιθανά η πιο «αποτελεσματική μέθοδος». Ο «παραλογισμός» στην ανάδειξη των «πολιτικών» και άλλων κρίσιμων προβλημάτων στην ατζέντα της δημόσιας σφαίρας -από τα αντιπλημμυρικά έως την Υεμένη- καλά κρατεί και θυμίζει το γνωστό: «γύρω, γύρω όλοι και στη μέση ο Μανόλης, όλοι κάθονται στη γη κι ο Μανόλης στο σκαμνί...».
Τρεις τομείς είναι για την χώρα και την Ευρώπη η βάση επανεκκίνησης για πραγματική πρόοδο:
- Για την ασφάλεια και την άμυνα είναι ώρα για νέο «εθνικό δόγμα» με ευρεία συνεννόηση,συνεργασία και συμφωνία στην Ευρώπη χωρίς να οικοδομήσουμε πολυδαίδαλες διαδικασίες ή πολύπλοκες διπλωματικές και άλλες δομές. Γιατί η Ευρώπη είτε πάει μπροστά με σημαντικά βήματα πολιτισμού είτε κινδυνεύει να οδηγηθεί πίσω με την βία να «πρωταγωνιστεί».
- Να λυθούν οι αμφίβολες «οικονομικές πολιτικές» της ασφυκτικής λιτότητας, της υπερφορολόγησης εδώ, να «επανασυγκροτηθεί» ταχύτατα η ευρωζώνη: με διακυβέρνηση του ενιαίου νομίσματος -τα μέσα και εποπτεία του, να καταλήξουμε σε έναν οδικό χάρτη για σύγκλιση φορολογικών συστημάτων με καθορισμένο χρονοδιάγραμμα. Και βέβαια η δημιουργία ενός ισχυρού, κοινού, ευρωπαϊκού οργανισμού για την έρευνα και ανάπτυξη, εισαγωγή στην παραγωγή της τεχνολογίας- "breakthrough"-είναι εκ των ουκ άνευ.
- Τέλος, η αντιμετώπιση των μεταναστών - ή η χορήγηση ασύλου και οι όροι- επιβάλλει όχι μόνο αλληλεγγύη στα λόγια αλλά και προσαρμογή στα δεδομένα και την μεσο-μακροπρόθεσμη πίεση με περισσότερο κοινές αρχές και κανόνες.
Από την «δημιουργική» λογιστική στην καταστροφή και τώρα στην «δημιουργική» ασάφεια στην χώρα και την Ευρώπη, δηλ. στην μουσική για τους «ελέφαντες στο σπίτι μας», δεν προκύπτει αρμονία βηματισμού και αρτιότητα πορείας που να επαναφέρει την ανάπτυξη με δικαιοσύνη και να αποκαθιστά την κοινωνική -και όχι μόνο- συνοχή σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Πέρα λοιπόν από διαιρέσεις σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο όσο πιο γρήγορα τροχοδρομήσουμε ένα σύγχρονο τρένο τόσο πιο καλό ταξίδι για το μέλλον της χώρας και της Ευρώπης μπορεί να ξεκινήσει. Και εδώ πρέπει να τεθεί η πρόκληση με ελευθερία επιβίβασης άμεσα και στην αφετηρία δηλαδή στη νέα ευρωπαϊκή, επίκαιρη και σύγχρονη συνθήκη που η χώρα μας έχει κάθε λόγο και «νομιμοποίηση» -από την εμπειρία και την θέση της- να ανοίξει με δυνατή και ενιαία φωνή και ισχυρή πρωτοβουλία!
Το «πολύ» του «τίποτα»!
Γράφει ο Σπύρος Παπασπύρος
Καλά τα λόγια και οι «σταυροφόροι» κατά της διαφθοράς αλλά η Ελλάδα κινείται κάτω από την βάση. Στην τελευταία καταγραφή βρεθήκαμε στην 69η από την 58η θέση σε σύνολο 168 χωρών. Η τελευταία συζήτηση στην Βουλή αναδεικνύει και το πρόβλημα της μεγαλο- ή μικρο- διαφθοράς: το χέρι της πολιτικής, των υφιστάμενων πολιτικών, παντού. «Δημοσιογραφία» που ανάλογα σε ποιόν πρόσκειται γράφει, πολίτες που παρακολουθούν αντί να παρεμβαίνουν και να επαγρυπνούν, ποικιλώνυμοι θεσμοί που κοιμούνται. Και βέβαια και η διεθνής διαφθορά είναι πιο διαδεδομένη αλλά μην τα αποδώσουμε όλα σε αυτήν στην επόμενη «αρρένα» για την φοροδιαφυγή.
Η αλήθεια είναι ότι παραμένουμε στάσιμοι ως προς τη βελτίωση κανόνων, θεσμών, ποιότητα και εκσυγχρονισμό νομοθεσίας και δημόσιων μηχανισμών όταν το οικονομικό έγκλημα εξελίσσεται. Παρότι αναγνωρίζεται η διαβρωτική και επικίνδυνη διάσταση του ή η αιτία για το μέγεθος της κρίσης που βιώνουμε -ειδικά στην απώλεια ή κακή χρήση πόρων σε άμυνα, εξοπλισμούς, δημόσια έργα, ιατροτεχνολογία, φάρμακα- η στρατηγική και η οργάνωσης της πρόληψης, αποτροπής, αντιμετώπισης ήταν και παραμένει μερική, εφήμερη και ασυνεχής. Αν και θάπρεπε να συναντά την ενιαία, καθολική βούληση και συμφωνία του πολιτικού δυναμικού τουλάχιστον επί του πλαισίου διαφάνειας και διαχείρισης, διάθεσης των πόρων παρά τις διαφορετικές απόψεις για την κατεύθυνση, η οποία κρίνεται τελικά από τον λαό. Η Διαύγεια ήταν ένα σοβαρό μέτρο αλλά με την μέθοδο των εξαιρέσεων και των διαδικαστικών πρακτικών (κάτι ανάλογο που έγινε με το ΑΣΕΠ) ατόνησε και έχασε την δυναμική της.
Παράλληλα στο πεδίο της κοινωνικής δικαιοσύνης βρισκόμαστε στην τελευταία θέση μεταξύ των 28 της Ευρώπης, σύμφωνα με την έκθεση του Bertelsmann Stiftung, και μάλιστα σταθερά τα τελευταία χρόνια, ενώ έπρεπε εξαιτίας της κρίσης κάποια πράγματα να διορθωθούν άν όχι να αλλάξουν ριζικά. Ενώ πέρα από την ανεργία, που μαζί με την Ισπανία συνεχίζουμε τον πρωταθλητισμό, στην λειτουργία της αγοράς εργασίας το 35,6% του πληθυσμού το 2016 (3,8 εκατ. άνθρωποι) -με αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ στο 23,4% κάτω από τα επίπεδα του 2008 που ήταν 23,7- είναι στον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Και δυστυχώς μεγάλο το ποσοστό νέων και παιδιών, όπου είναι χαρακτηριστικό η μη βελτίωση στον τομέα της παιδείας όπως στις περισσότερες χώρες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το ποσοστό των μαθητών που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν στο σχολείο.
Οι πολίτες μπορεί στις έρευνες να καταγράφουν την αίσθηση -πάνω από 75%- ότι η χώρα πορεύεται σε λάθος κατεύθυνση αλλά η κινητικότητα στο πολιτικό ή κοινωνικό επίπεδο είναι, αν όχι ανύπαρκτη, σίγουρα κατώτερη των προκλήσεων. Και βέβαια αν δεν μετατραπεί η αίσθηση σε γνώση, συνείδηση και ενέργεια, κάτι που δεν εξαντλείται -ή δεν πρέπει- στο παιχνίδι των εκλογών και των ποσοστών, είναι πιθανό οι χθεσινές, σημερινές ελίτ ή παρόμοιας νοοτροπίας στο μέλλον να αναπαράγονται και μαζί τους οι αρνητικές και επώδυνες καταστάσεις.
Έτσι είτε «αυτά που γίνονται ή δεν γίνονται και θα γίνουν» στο γνωστό μότο του μικροδιπολισμού -που «εκλιπαρεί» ο ένας τον άλλον να πάψει να κάνει ή να κάνει-δεν αρκούν πια. Το επαναλαμβανόμενο: ναι, ναι ή όχι, όχι είναι «ρουλέτα» που πάντα η χώρα και ο λαός, η κοινωνία χάνουν. Κυρίως δεν συγκροτούν ενότητα, κοινωνικοπολιτική συμμαχία και δύναμη προόδου που περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε σήμερα!